Επέκταση του σχεδίου πόλης στην ΠΕ IV “Νέα Χιλή”:
Εξοντωτικές πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα.
Ποιός ευθύνεται;
Τον περασμένο Αύγουστο κοινοποιήθηκαν στους ενδιαφερόμενους, που οι ιδιοκτησίες τους (αγροί) εντάχθηκαν στο σχέδιο πόλης στην ΠΕ “Νέα Χιλή”, οι πράξεις επιβολής σε χρήμα. Δημιούργησε όμως εύλογες απορίες το γεγονός ότι επιλέχθηκε να κοινοποιηθούν μέσα στον Αύγουστο, σε συνθήκες καύσωνα, οργασμού της αγοράς λόγω του τουρισμού, αλλά και διακοπών. Δεδομένου ότι η προθεσμία υποβολής ένστασης ήταν μόνον είκοσι (20) ημέρες αναστάτωσε τους ιδιοκτήτες: Τί να προκάνουν; Να συνειδητοποιήσουν το υπερβολικό ποσόν της εισφοράς συγκριτικά με τις δυνατότητές τους; Να επισκεφθούν την Πολεοδομία για να επιβεβαιώσουν ότι δεν πρόκειται για λάθος, να μεταβούν στη Δημαρχία στις οικονομικές υπηρεσίες, να βρουν μηχανικό και δικηγόρο, που πιθανότατα να έλειπαν σε διακοπές, ώστε να διερευνήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας προσφυγής στο τριμελές διοικητικό Πρωτοδικείο Αλεξανδρούπολης με την υποβολή ένστασης; Όταν η διαδικασία ένταξης διήρκεσε χρονικά 24 χρόνια, ποιό ήταν το πρόβλημα οι πράξεις επιβολής της εισφοράς σε χρήμα να κοινοποιηθούν ένα μήνα αργότερα όταν η κοινωνία θα είχε αποφορτιστεί από τις συνθήκες που επικρατούσαν τον Αύγουστο; Πόσο εξοντωτικές ήταν οι εισφορές σε χρήμα; Π.χ, για την ένταξη αγρού εμβαδού 3.100 τ.μ. η εισφορά ανέρχεται σε 60 χιλιάδες ευρώ! Γιατί ανήλθε σε αυτό το ποσόν; Λόγω της διάρκειας της διαδικασίας ένταξης επί 24 χρόνια αλλά και σε άλλους λόγους που αναλύονται παρακάτω. Ποιός ευθύνεται γιαυτό;
1. Με το έγγραφο 47225/30-7-2004 του Δήμου Αλεξανδρούπολης, ζητήθηκε με την επίκληση του άρθρου 21, παρ. 6 του Ν. 2508/97 από όλους τους ιδιοκτήτες της υπό ένταξη περιοχής, να καταβληθεί χρηματική προκαταβολή, «κατ’ αναλογία της επιφάνειας της ιδιοκτησίας προς την επιφάνεια της συνολικά πολεοδομούμενης έκτασης, σε ποσοστό 10% επί της προτεινόμενης εισφοράς σε χρήμα», όπως αναφέρονταν στο έγγραφο. Η προκαταβολή ζητήθηκε βάσει του Ν. 2508/1997 με την παράγραφο 6 που προστέθηκε στο άρθρο 21 με το Ν. 3044/2002, άρθρο 10, παράγραφος 2 ως εξής:
«6. Οι δήμοι και οι κοινότητες δύνανται, για την εκπόνηση και μόνο πολεοδομικών μελετών και μελετών πράξεων εφαρμογής περιοχών που προβλέπεται να πολεοδομηθούν από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης ή Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου, να βεβαιώνουν και εισπράττουν χρηματικές προκαταβολές από τους ιδιοκτήτες των περιοχών που πρόκειται να ενταχθούν σε ρυμοτομικό σχέδιο. Οι προκαταβολές αυτές για κάθε ιδιοκτησία υπολογίζονται κατ` αναλογία της επιφάνειας της ιδιοκτησίας προς την επιφάνεια της συνολικά πολεοδομούμενης έκτασης, ανέρχονται σε ποσοστό 10% επί της προεκτιμώμενης εισφοράς σε χρήμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, εγγράφονται σε ειδικό κωδικό των προϋπολογισμών των δήμων και κοινοτήτων και διατίθενται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση των μελετών που απαιτούνται μέχρι και την ολοκλήρωση της έκδοσης της αντίστοιχης διοικητικής πράξης έγκρισης του ρυμοτομικού Σχεδίου και την κύρωση της πράξης εφαρμογής του από τον αρμόδιο φορέα. Οι χρηματικές προκαταβολές συμψηφίζονται με την οφειλόμενη Εισφορά σε χρήμα, όπως αυτή προκύπτει σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, για κάθε ιδιοκτησία με την ένταξή της σε ρυμοτομικό σχέδιο».
Για προκαταβολή 971,12 ευρώ που ζητήθηκε και καταβλήθηκε η προεκτιμώμενη εισφορά σε χρήμα θα έπρεπε να ανέρχεται στο ποσό των 9.711 ευρώ και όχι στις 60.000 ευρώ που επιβλήθηκε ως εισφορά σε χρημα.. Εξαπλασιάστηκε η αξία γης από το 2004 ώστε να εξαπλασιαστεί και η προεκτιμηθείσα εισφορά σε χρήμα;
Α. Είναι αξιοσημείωτο ότι στην επιστολή που απέστειλε ο Δήμος Αλεξανδρούπολης στις 30-7-2004 με αριθμ. πρωτ. 47225 δηλαδή είκοσι (20) χρόνια πριν, σημείωνε: «Η χρηματική προκαταβολή θα θέλαμε να εξοφληθεί εφ’ άπαξ…. Η είσπραξη της προκαταβολής εφ’ άπαξ, θα επισπεύσει την ολοκλήρωση της μελέτης των νέων επεκτάσεων του Δήμου Αλεξανδρούπολης στη Ν. Χιλή, Μαΐστρο, Απαλό και στην ευρύτερη περιοχή ανάμεσα Χιλή και Αλεξανδρούπολη ώστε να φθάσουμε γρηγορότερα στην Πράξη Εφαρμογής δηλ στη διαδικασία διανομής των οικοπέδων». Πόσο γρηγορότερα;;; Διότι η όλη διαδικασία με τη μελέτη των επεκτάσεων είχε ξεκινήσει από το 2000. Είκοσι τέσσερα χρόνια λοιπόν διήρκεσε η διαδικασία ένταξης
2. Υπάρχουν όμως και άλλα στοιχεία που αναδεικνύουν ως υπερβολική την εισφορά σε χρήμα, πέραν κάθε λογικής:
Α. Στην παράγραφο 4, του άρθρου 3, του νόμου 4315/2014 (ΦΕΚ 269/Α/24-12-2014) αναγράφεται: “παρ. 4. Στο τέλος του άρθρου 9 του ν. 1337/1983 προστίθενται παράγραφοι 7 και 8 ως εξής: «7. Σε πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα που εκδόθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2009 έως και την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, εφαρμόζεται ενιαία ποσοστιαία μείωση επί του αρχικού ποσοστού εισφοράς σε χρήμα ίση με είκοσι τοις εκατό (20%)….».
Αλλά και με την παράγραφο 1, του άρθρου 142, του νόμου 4495/2017 επεκτάθηκε χρονικά η παραπάνω ποσοστιαία μείωση που εφαρμόζεται ενιαία: “παρ. 1. Οι παράγραφοι 7 και 8 του άρθρου 9 του ν. 1337/1983 αντικαθίστανται ως εξής: «Σε πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα που εκδόθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2009 και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2019 εφαρμόζεται ενιαία ποσοστιαία μείωση επί του αρχικού ποσοστού εισφοράς σε χρήμα ίση με είκοσι τοις εκατό (20%)….».
Μάλιστα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας/Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας, απευθυνόμενο στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και Πολεοδομίας του Δήμου Κορινθίων με έγγραφο (αριθμ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΤΟΠΕΦ/1293/26 της 13/02/2018) με θέμα “Ερμηνευτικές οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 142 του Ν. 4495/2017”, διευκρίνιζε ότι:
«8. Σε πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα που εκδίδονται για πρώτη φορά μετά την έκδοση του Ν. 4495/2017 εξακολουθεί να ισχύει η έκπτωση 20%της εφάπαξ καταβολής του άρθρου 2 του Ν. 4315/2014, εφόσον επιλεγεί από τον οφειλέτη η καταβολή του συνολικού ποσού εντός προθεσμίας ενός (1) έτους από την πράξη επιβολής της εισφοράς, ταυτόχρονα με την έκπτωση που προβλέπει ο νέος νόμος. Συγκεκριμένα, θα εφαρμοστεί πρώτα η έκπτωση 20% του Ν. 4495/2017 και ακολούθως, εφόσον ο οφειλέτης επιλέξει την εφάπαξ καταβολή, θα υπολογιστεί και η έκπτωση 20% της παρ. 3 του άρθρου 9 του Ν. 1337/1983, όπως τροποποιήθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 4315/2014». Δηλαδή συνολική έκπτωση περίπου 40% στην περίπτωση και της εφάπαξ καταβολής της εισφοράς.
Αυτά γράφονται για να καταστεί φανερό ότι ενώ ο Δήμος Αλεξανδρούπολης και η Περιφέρεια Αν Μακεδονίας και Θράκης είχαν από την έναρξη της διαδικασίας επέκτασης του σχεδίου πόλης της Αλεξανδρούπολης, το 2000, μέχρι το 2019 , δεκαεννέα χρόνια για την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την έκδοση της πράξης επιβολής εισφοράς, ώστε να επωφεληθούν οι ιδιοκτήτες της ενιαίας ποσοστιαίας μείωσης επί του αρχικού ποσοστού εισφοράς σε χρήμα ίση με είκοσι τοις εκατό (20%), καθυστέρησαν αδικαιολόγητα (πόσα χρόνια απαιτούνταν;) ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν, αυξήθηκαν και οι αντικειμενικές τιμές της γης, με αποτέλεσμα μεγάλη επιβάρυνσή τους. Ούτε αξιοποιήθηκαν ως αντιστάθμισμα τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 142 του Ν. 4495/2017, σύμφωνα με τα οποία «δύναται να επιβάλλεται μειωτικός συντελεστής (ΜΣ) στην τιμή ζώνης του οικοπέδου που συνυπολογίζεται στην εισφορά σε χρήμα ο οποίος δεν δύναται να είναι μεγαλύτερος του 20% της ισχύουσας τιμής ζώνης». Μάλιστα ακολούθησε το 2021 αύξηση των αντικειμενικών αξιών που επιβάρυνε την εισφορά σε χρήμα
Γ. Ως εκ τούτου για τον υπολογισμό της εισφοράς σε χρήμα, θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη η προεκτιμηθείσα το 2004 από τον Δήμο Αλεξανδρούπολης εισφορά σε χρήμα βάσει του άρθρου 21, παρ. 6 του Ν. 2508/97, προσαυξημένη κατά την αύξηση της εμπορικής αξίας της γης έκτοτε, που δεν είναι σημαντική. Διότι το έτος 2004, όταν προεκτιμήθηκε η εισφορά σε χρήμα από τον Δήμο Αλεξανδρούπολης, ανήκει στην περίοδο εκτόξευσης της αξίας της ακίνητης περιουσίας που κορυφώθηκε το 2007 – 2008, για να ακολουθήσει η απαξίωσή της στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Σήμερα οι πραγματικές τιμές γης έχουν αυξηθεί συγκριτικά με την περίοδο της οικονομικής κρίσης όταν είχαν καταρρεύσει, αλλά δεν έχουν υπερβεί τις τιμές της περιόδου των αρχών της δεκαετίας του 2000, όταν είχαν εκτοξευθεί. Εξ άλλου η Αλεξανδρούπολη δεν αποτελεί δέκτη επενδύσεων στην ακίνητη περιουσία, ούτε δέκτη ενδιαφέροντος ξένων υπηκόων για golden visa, όπως συμβαίνει στην Αττική και στα νησιά.
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
συντ. Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ