Το επεισόδιο στη Ζουράφα, στο βορειοανατολικότερο άκρο της ελληνικής θαλάσσιας ελληνικής επικράτειας, λίγες μόνο ώρες μετά την ελληνοτουρκική συνάντηση στην Ουάσιγκτον, όταν κατά το πρότυπο Ιμίων, Κινάρου, Ρω, Μεγίστης, κλπ ένα τουρκικό αλιευτικό «παρενοχλείται» και επεμβαίνει η τουρκική ακτοφυλακή για να τονίσει ότι η περιοχή ανήκει στην Τουρκία, δεν (πρέπει να) μας εκπλήσσει.
Οι πράξεις του γειτονικού κατοχικού (παρα)κράτους για τη Ζουράφα και κατ΄ επέκταση για την Ελληνική κυριαρχία και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), φέρνει στο προσκήνιο ένα θέμα το οποίο η Τουρκία υπενθυμίζει συνεχώς . Παράλληλα αναδεικνύονται και συνιστώσες που σχετίζονται με τα παραπάνω και ιδιαίτερα με το κατά πόσο η Ελλάδα μπορεί- στην παρούσα συγκυρία- να ανακηρύξει την ΑΟΖ και εάν αυτή περιλαμβάνει όλη την ελληνική επικράτεια, δηλαδή από το Καστελλόριζο μέχρι τη Ζουράφα («Λαδόξερα»), αν ληφθούν υπόψη οι σχετικές δηλώσεις και πράξεις της κατοχικής Τουρκίας.
Η αμφισβήτηση στο βόρειο ακρότατο όριο της ελληνικής (και ευρωπαϊκής για να μη λησμονούμε) θαλάσσιας κυριαρχίας στη Ζουράφα (Λαδόξερα) θα έχει και συνέχεια. Εκεί όπου για χρόνια, όπως και σε όλο το Θρακικό Πέλαγος αλλά Θρακική ενδοχώρα, αμφισβητείται η ελληνική παρουσία, ωστόσο τις τελευταίες ημέρες, οι ενέργειες της Τουρκίας, έχουν κορυφωθεί με τρόπο προκλητικό, ως συνήθως. Η παρουσία του Πολεμικού Ναυτικού, του Λιμενικού Σώματος και των Ελλήνων αλιέων, παραμένουν εστίες αντίστασης στην τουρκική αμφισβήτηση, όμως στην ιστορική στιγμή που περνά η πατρίδα μας και οι προκλήσεις για την επιβίωσή της, η κατοχύρωση της ελληνικής κυριαρχίας, με κάθε τρόπο και μέσο που διαθέτουμε, (και ) στη Ζουράφα, είναι άμεση προτεραιότητα.
Η Ζουράφα, η μικρότερη και βορειοανατολικότερη των Θρακικών Σποράδων (μαζί με Ίμβρο, Τένεδο, Σαμοθράκη), με έκταση εννέα στρέμματα και μήκος ακτής 465 μέτρα, οριοθετεί την ελληνική επικράτεια στο Βορειοανατολικό Αιγαίο. Οι μετρήσεις της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού, έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω, λόγω της διάβρωσης, αφού σύμφωνα με νεώτερους υπολογισμούς, η έκταση του νησιού είναι μικρότερη του ενός στρέμματος και έχει ακτογραμμή 32 μέτρα.
Η Ζουράφα απέχει από το βορειοανατολικό άκρο της Σαμοθράκης (Άκρα Άγκιστρο ή Σκεπαστό) 6 ναυτικά μίλια, απέχει 22 ναυτικά μίλια από το φάρο της Αλεξανδρουπόλεως, ενώ το στενό μεταξύ της Ζουράφας και της Άκρας Γκρέμια (Μποζτεπέ) έχει εύρος 14 ναυτικών μιλίων.
Ο χάρτης του γνωστού πειρατή Piri Reis (1521), δεν τη σημειώνει, αλλά την αναφέρει ως «Zurata Kaya»: («Ο βράχος της Καμηλοπαρδάλεως» ) – και συστήνει την επικινδυνότητά της. Αναφέρεται ανώνυμη από τον Marco Boschini (1613-1678) και την βρίσκουμε σε χάρτη του Lauremberg (1638), του Dapper (1688), του P. Vander (1729).
Το 1809, ο Choiseul Gouffier την σημειώνει σε χάρτη με το όνομα «Rocher sur lequel il y a 5 pieds d’ eau». Ανώνυμη αναφέρεται από τον Benoist (1829) και τον Γερμανό αρχαιολόγο Alex. Conze, ο οποίος επισκέφθηκε τη Σαμοθράκη στα τέλη του 19ου αιώνα, ενώ πρώτος που την υδρογράφησε ήταν ο Βρετανός πλοίαρχος Wharton (του υδρογραφικού πλοίου «Fown»), το 1880.
Ο Νικόλαος Φαρδύς (1853-1901), σημαντικός Σαμοθρακίτης με σπουδές στη Γαλλία, σε άρθρο του στη «Θρακική Επετηρίδα» το 1897 («ΤΑ ΖΓΟΡΑΦΑ ΩΣ ΚΕΝΤΡΟΝ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΟΥ ΘΡΑΚΙΚΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ ΠΡΟ ΑΜΝΗΜΟΝΕΥΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΚΑΤΑΠΟΝΤΙΣΕΣΙΣΑΙ»), γράφει και αυτός για τη σημασία της βραχονησίδας και για την « παρουσία πετρελαίου επί Ζγόραφα».
Ο Γεώργιος Γιαγκάκης αναφέρεται και αυτός σε ειδική έκδοση («Η ΖΟΥΡΑΦΑ ΜΑΣ: Βορειοανατολική νησαία προεξοχή της χώρας»), για τη σημασία της βραχονησίδας,
Εδώ και πολλά χρόνια η Τουρκία με τη στάση της προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα αμφισβήτησης της εθνικής κυριαρχίας (και ) στη Ζουράφα. Αμέσως μετά την εισβολή στην Κύπρο το 1974, η πολιτική αυτή εντάθηκε και σημειώθηκαν αρκετά επεισόδια με παρενοχλήσεις τουρκικών πολεμικών σκαφών σε Έλληνες αλιείς στη Ζουράφα.
Οι παρενοχλήσεις αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα, μετά από εμβολισμούς τον τραυματισμό ακόμη και το θάνατο Ελλήνων αλιέων, ενώ το πιο πρόσφατο επεισόδιο είναι αυτό με το τουρκικό «αλιευτικό» το οποίο συγκρούστηκε με το σκάφος του Λιμενικού Σώματος της Ελλάδας. Η βαθμιαία άνοδος της τουρκικής παρουσίας στην περιοχή, η οποία εκτός από τη ναυτική συνδυάζεται και με την παρουσία Τούρκων αλιέων, οι οποίοι δεν δεσμεύονται από τις απαγορεύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έτσι εξαφανίζουν με πολυποίκιλους τρόπους το θαλάσσιο πλούτο. Επίσης παραβιάζουν τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας, κάτι που είναι διακριτό με γυμνό μάτι, τόσο από την Αλεξανδρούπολη, όσο και από τη Σαμοθράκη.
Ο πατέρας του επεκτατικού σχεδίου της «Γαλάζιας Πατρίδας», Αντιναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτσί, ήδη από το 2016 έχει επισημάνει ότι «το νησί της Ζουράφας ανήκει στην EGAYDAAK ( 152 νησιά και βραχονησίδες που διεκδικούν οι Τούρκοι) και δεν ανήκει στην Ελλάδα».
Επίσης στις 20 Οκτωβρίου του 2023, η Τουρκία ανήγγειλε επισήμως, διεθνώς και εγγράφως ότι η βραχονησίδα Ζουράφα βρίσκεται αποκλειστικά και μόνον μέσα στο FIR Κωνσταντινούπολης, εντός του οποίου η Τουρκία έχει αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα, δηλαδή η Ζουράφα ανήκει στην τουρκική επικράτεια/κυριαρχία. Έτσι σύμφωνα με αυτή τη διεθνή, τουρκική ανακοίνωση γίνεται απόπειρα υφαρπαγής/προσάρτησης ελληνικής βραχονησίδας και παράνομης ένταξής της στην τουρκική κυριαρχία/επικράτεια. Η θέση αυτή επαναλαμβάνεται στην ανακοίνωση της τουρκικής ακτοφυλακής με το «αλιευτικό» και το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα.
Ο θόρυβος που δημιούργησε η τουρκική διακοίνωση και το επεισόδιο στη Ζουράφα, οφείλει να επαναφέρει το ζήτημα της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας σύμφωνα με την απόφαση των Συμμάχων στο Σαν Ρέμο το 1920 περί απόδοσης των νησιών και βραχονησίδων του Βορείου Αιγαίου στην Ελλάδα (Ίμβρος, Τένεδος, Λήμνος, Σαμοθράκη, Λέσβος και παρακείμενων νησίδων και βραχονησίδων που περιέβαλλαν τα πέντε αυτά νησιά)
Επιπλέον από την τελική μορφή του άρθρου 84 των Σεβρών μπορούμε να διαπιστώσουμε πως οι παρακείμενες νησίδες που βρίσκονται πέραν των τριών μιλίων από τις τουρκικές ακτές πέρασαν στην κυριαρχία της Ελλάδας με τον γενικό αυτό κανόνα, ο οποίος και μεταφέρθηκε αυτούσιος στην Συνθήκη της Λωζάννης.
Η βραχονησίδα Ζουράφα εμπίπτει και αυτή στην κατηγορία των που τέθηκαν υπό διαβούλευση από τους Συμμάχους στις αρχές του 1920 και με την απόφαση του Σαν Ρέμο αποδόθηκαν στην Ελλάδα. Η νήσος «Σαμοθράκη» αναγράφεται ονομαστικά στην απόφαση και η βραχονησίδα «Ζουράφα» αποτελεί «Περιβάλλουσα νησίδα» της Σαμοθράκης, γεγονός που τεκμαίρεται από την γεωγραφική της θέση. Είναι ανιστόρητες λοιπόν οι τουρκικές αιτιάσεις, όπως και ο επισυναπτόμενος χάρτης, που την παρουσιάζει με τουρκική ονομασία και τουρκική σημαία, ότι δεν συζητήθηκε το ζήτημα των βραχονησίδων του Βορείου Αιγαίου από τους Συμμάχους κατά την περίοδο 1919-1923 και δεν διευθετήθηκε οριστικά στην Συνθήκη της Λωζάννης.
Η Ζουράφα αποτελεί μία σημαντική βραχονησίδα που σχετίζεται με την εθνική κυριαρχία και την ελληνική ΑΟΖ και μάλιστα σε μία περιοχή με συγκεκριμένες προεκτάσεις που αφορούν την εθνική ανεξαρτησία.
Η Ζουράφα είναι η εθνική κυριαρχία, η ΑΟΖ. Αυτό δεν έχει γνωστό και διακριτό και πριν να δημιουργηθεί άλλη μία γκρίζα ζώνη, πρέπει να γίνουν άμεσα όλες εκείνες οι ενέργειες που προβλέπονται στην περιοχή.
Η πατρίδα μας οφείλει να υπερασπίσει την κυριαρχία της, σε γη, αέρα και θάλασσα, πλήρως και παντού, μέχρι και τη Ζουράφα!
Ο Θεοφάνης Μαλκίδης είναι διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, συγγραφέας των βιβλίων ΑΙΓΑΙΟΝ: Γη και Ύδωρ και Δωδεκάνησα: Ελληνικότητας και Εθνική Κυριαρχία.
