Αυστηροποιήθηκε το θεσμικό πλαίσιο παροχής ασύλου, απελάσεων και επιστροφής παράνομων μεταναστών
Ψηφίστηκε το Ν/Σ του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου
Υπερψηφίστηκε την Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου από την Ολομέλεια της Βουλής, το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου που αναμορφώνει τις διαδικασίες των απελάσεων και βάζει τάξη σε σειρά ζητημάτων που αφορούν σε μετανάστες και πρόσφυγες.
Εισηγητής του Νομοσχεδίου, ήταν ο Βουλευτής Έβρου Σταύρος Κελέτσης.
«Ήδη έχουμε προχωρήσει σημαντικά στην ενίσχυση και αναβάθμιση των μέσων, της υλικοτεχνικής υποδομής αλλά και του ανθρώπινου δυναμικού. Ο φράχτης επεκτάθηκε κατά 27 χλμ. κατά μήκος των χερσαίων συνόρων, ενώ ενισχύθηκε και αναβαθμίστηκε το παλιότερο τμήμα του, έτσι ώστε σήμερα να αναπτύσσεται σε μήκος 40 χιλιομέτρων. Αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η λειτουργία του νέου σύγχρονου αυτοματοποιημένου συστήματος παρακολούθησης συνόρων. Περισσότεροι από 1600 νέοι συνοριοφύλακες εκπαιδεύτηκαν και ρίχτηκαν στη μάχη της φύλαξης των συνόρων. Ενώ αναμένεται και η πρόσληψη επιπλέον νέων συνοριοφυλάκων και στελεχών του λιμενικού για τη φύλαξη των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων», τόνισε από το βήμα της Ολομέλειας ο Σταύρος Κελέτσης.
«Στη χώρα θα παραμείνουν μόνον εκείνοι που πληρούν αυστηρά τις προϋποθέσεις που οι διεθνείς συνθήκες παρέχουν. Όλοι οι υπόλοιποι με ξεκάθαρες και κατά το δυνατόν σύντομες διαδικασίες, οφείλουν να πάρουν το δρόμο της επιστροφής». Αυτό δήλωσε από το βήμα της Ολομέλειας, ο Εισηγητής του Νομοσχεδίου Σταύρος Κελέτσης, εξηγώντας πως η Κυβέρνηση θέτει ένα νέο σφιχτό πλαίσιο στη διαχείριση του προβλήματος του μεταναστευτικού, που περιορίζει τα παράθυρα κατάχρησης από την πλευρά ατόμων ή ομάδων, των δικαιωμάτων και των μέχρι σήμερα προβλέψεων της νομοθεσίας.
Στην εισήγησή του ο Βουλευτής ευχαρίστησε, για ακόμη μια φορά από το βήμα της Βουλής, τους άνδρες και τις γυναίκες που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή των συνόρων στον Έβρο και αναχαίτισαν την απόπειρα εισβολής του Μαρτίου του 2020.
«Για πρώτη φορά η χώρα έχει μια καλά σχεδιασμένη και στοχευμένη, σφιχτή μεταναστευτική πολιτική», ανέφερε ο Σταύρος Κελέτσης που στάθηκε στη μείωση των μεταναστευτικών ροών το τρέχον έτος και στην ανάγκη διατήρησης της εγρήγορσης και της ετοιμότητας στα σύνορα, ενόψει μιας πιθανής κρίσης μετά τα γεγονότα στο Αφγανιστάν.
Το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, που υπερψηφίστηκε, περιορίζει τις δυνατότητες και τα «παράθυρα» καταχρηστικής άσκησης δικαιωμάτων από τους προς απέλαση ή επιστροφή υπηκόους τρίτων χωρών, θέτει σειρά κανόνων και αυστηρών προϋποθέσεων παραμονής, εμπλέκει ενεργά την τεχνολογία στις διαδικασίες και θωρακίζει -ακόμη περισσότερο- θεσμικά τη χώρα μας.
Τα δραματικά γεγονότα στο Αφγανιστάν και η έκρηξη ροών διαφυγής από τη χώρα που αναμένονται έδειξαν για μια κόμη φορά ότι το μεταναστευτικό είναι ένα μεγάλο διεθνές πρόβλημα, που κάθε φορά θα αναζωπυρώνεται και παρουσιάζει εξάρσεις με διάφορες αιτίες. Οι πόλεμοι όπως αυτός στη Συρία, ο αυταρχισμός καθεστώτων, η αναζήτηση καλύτερων συνθηκών ζωής, είναι μερικά από τα γενεσιουργά αίτια του φαινομένου.
Η Ελλάδα δυστυχώς λόγω της γεωγραφικής της θέσης βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος. Από τη μια μεριά είμαστε χώρα κοντά στην εύφλεκτη ζώνη, κοντά στο πεδίο του εκτυλίσσονται τα γεγονότα. Από την άλλη αποτελούμε το ανατολικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χώρος που αποτελεί τον διακαή πόθο και το τελικό στόχο προορισμού των μεταναστών.
Επιπλέον η στάση της Τουρκίας που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το πρόβλημα και να το εργαλειοποιήσει, το επιτείνει και το κάνει για μας ακόμη πιο οξύ.
Τα γεγονότα του Μαρτίου του 2020 που διαδραματίστηκαν στα χερσαία σύνορά μας με την Τουρκία στις Καστανιές του Έβρου απέδειξαν ότι από τη στιγμή που η Τουρκία προχωρά στην εκμετάλλευση και την εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού η Ελλάδα οφείλει και σχέδιο να έχει και ετοιμότητα αλλά και την οργάνωση και τις δυνάμεις και τα μέσα να διαθέτει σε μόνιμη βάση προκειμένου να αντιμετωπίσει – τόσο από τη στεριά όσο και από τη θάλασσα – την οποιαδήποτε απειλή οργανωμένης και μαζικής παραβίασης των συνόρων και της ασφάλειας της χώρας.
Τον Μάρτιο του 2020 η Ελλάδα απέδειξε ότι έχει την αποφασιστικότητα και το σθένος της υπεράσπισης της ακεραιότητας και της ασφάλειας της χώρας. Χάρη στην άμεση και αποφασιστική αντίδραση της Ελληνικής Κυβέρνησης και των Δυνάμεων που είναι επιφορτισμένες με το έργο της διασφάλισης της ασφάλειας της χώρας καταφέραμε και αιφνιδιάσαμε εκείνους που πήγαν να μας αιφνιδιάσουν και πίστευαν ότι θα μας πιάσουν στον ύπνο.
Και θέλω για μια ακόμη φορά, από το επίσημο τούτο βήμα της Βουλής να εκφράσω τα συγχαρητήρια στους ένστολους άνδρες και γυναίκες που έδωσαν εκείνη τη μάχη, του Στρατού, της Συνοριοφυλακής και της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής. Όλων όσων συνέβαλαν στο θετικό αποτέλεσμα εκείνης της «μάχης», του υβριδικού εκείνου πολέμου. Με την αμέριστη συμπαράσταση της κοινωνίας και των πολιτών του Έβρου που στάθηκαν από την πρώτη στιγμή με κάθε μέσο στο πλευρό των δυνάμεων που επιχειρούσαν.
Είναι αλήθεια ότι τα γεγονότα εκείνα του Μαρτίου του 20 χτύπησαν το καμπανάκι και σήμαναν συναγερμό. Έκτοτε η χώρα απέκτησε μια καλά σχεδιασμένη και οργανωμένη μεταναστευτική πολιτική τα αποτελέσματα της οποίας έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται.
Ήδη έχουμε προχωρήσει σημαντικά στην ενίσχυση και αναβάθμιση των μέσων, της υλικοτεχνικής υποδομής αλλά και του ανθρώπινου δυναμικού. Ο φράχτης επεκτάθηκε κατά 27 χλμ κατά μήκος των χερσαίων συνόρων ενώ ενισχύθηκε και αναβαθμίστηκε το παλιότερο τμήμα του, έτσι ώστε σήμερα να αναπτύσσεται σε μήκος 40 χλμ.
Αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η λειτουργία του νέου σύγχρονου αυτοματοποιημένου συστήματος παρακολούθησης συνόρων.
Περισσότεροι από 1600 νέοι συνοριοφύλακες εκπαιδεύτηκαν και ρίχτηκαν στη μάχη της φύλαξης των συνόρων. Ενώ αναμένεται και η πρόσληψη επιπλέον νέων συνοριοφυλάκων και στελεχών του λιμενικού για τη φύλαξη των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Απαραίτητη λόγω της έξαρσης που αναμένεται και Βουλγαρίας.
Επαναλαμβάνω για πρώτη φορά η χώρα έχει μια καλά σχεδιασμένη και στοχευμένη, σφιχτή μεταναστευτική πολιτική.
Τα αποτελέσματά της είναι πλέον ορατά. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ιουλίου οι ροές των αφίξεων κατά το πρώτο 7μηνο του 2021 παρουσιάζουν μείωση κατά 60% ! σε σχέση με το πρώτο επτάμηνο του 2020. Στα νησιά η μείωση φτάνει το 84%.
Μετά από συστηματικές προσπάθειες του αρμόδιου Υπουργείου και των Υπηρεσιών του σ’ αυτό το 7μηνο 7114 άτομα αναχώρησαν με προορισμό είτε την Ευρώπη είτε τρίτα Κράτη μέσω των μηχανισμών απελάσεων, επιστροφών και μετεγκατάστασης.
Στις δομές του Υπουργείου Μετανάστευσης τον Ιούλιο του 2021 διαμένουν 46.380 άτομα, ενώ τον ίδιο μήνα πέρυσι διέμεναν 85618 . Μείωση κοντά στο 50%.
Αλλά και οι εκκρεμότητες της Υπηρεσίας Ασύλου και της Αρχής Προσφυγών (σε Α’ και Β’ βαθμό) καταγράφουν μείωση 51% !
Από κάθε πλευρά λοιπόν οι αριθμοί καταδεικνύουν ότι η Κυβέρνηση και το συγκεκριμένο Υπουργείο, μαζί με τα συναρμόδια Υπουργεία έχουν σχέδιο, κάνουν δουλειά και τα αποτελέσματα φαίνονται.
Όμως όπως είπα και στην αρχή της ομιλίας μου, το Μεταναστευτικό είναι ένα διαρκές πρόβλημα που αναζωπυρώνεται ανάλογα με τα διεθνή γεγονότα και τις εξελίξεις στις εύφλεκτες περιοχές, όπως τώρα στο Αφγανιστάν. Οφείλουμε να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση. Να μην εφησυχάζουμε.
Αυτήν την λογική υπηρετεί και το παρόν Νομοσχέδιο. Γιατί οφείλουμε ταυτόχρονα και παράλληλα με την θωράκιση σε μέσα, υλικοτεχνικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό, να θωρακίσουμε και θεσμικά τη χώρα.
Με σεβασμό πάντα στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διεθνείς συνθήκες που συνάδουν απόλυτα με τις ελληνικές πολιτισμικές αξίες, την ελληνική παιδεία και τον ελληνικό πολιτισμό, ενισχύσουμε θεσμικά το οπλοστάσιο μας, οργανώνοντας καλύτερα τις διαδικασίες διαχείρισης του προβλήματος, κλείνοντας κάθε πιθανό «παράθυρο» καταχρηστικής άσκησης των δικαιωμάτων, και παρελκυστικής τακτικής από ομάδες και άτομα προκειμένου στην πράξη να ακυρώνεται η διαδικασία επιστροφών και απελάσεων ή να καθυστερεί σημαντικά. Το μήνυμα που εκπέμπουμε είναι σαφές.
Στη χώρα θα παραμείνουν μόνον εκείνοι που πληρούν αυστηρά τις προϋποθέσεις που οι διεθνείς συνθήκες παρέχουν. Όλοι οι υπόλοιποι με ξεκάθαρες και κατά το δυνατόν σύντομες διαδικασίες οφείλουν να πάρουν το δρόμο της επιστροφής. Η χώρα δεν είναι «ξέφραγο αμπέλι».
Στα πλαίσια αυτά στο πρώτο Κεφάλαιο του Νόμου Τροποποιούμε το Νόμο 3386/2005 (περί απελάσεων) και το νόμο 3907/2011 (περί επιστροφών) και αποσαφηνίζεται ρητά ότι για τους παρανόμως εισελθόντες και συλληφθέντες στα σύνορα της χώρας αλλοδαπούς εφαρμόζονται οι διαδικασίες της απέλασης όπως καθορίζονται στο ν.3386/2005 και όχι οι διαδικασίες επιστροφής.
Η απόφαση απέλασης είναι αποκλειστικά αρμοδιότητα των Αστυνομικών Αρχών και εκδίδεται άμεσα στις περιπτώσεις που ο αλλοδαπός είτε δεν αιτηθεί άσυλο είτε το αίτημά του απορριφθεί.
Αντίθετα η επιστροφή που αφορά υπηκόους τρίτων χωρών διατάσσεται από τις αρμόδιες αρχές ασύλου και μετανάστευσης.
Αναμορφώνεται το πλαίσιο της διαδικασίας παροχής προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης σε υπηκόους τρίτων χωρών που η παραμονή τους στη χώρα έχει κριθεί παράνομη. Μειώνεται ο χρόνος από 30 σε 25 ημέρες. Προβλέπονται οι περιπτώσεις στις οποίες δεν χορηγείται το διάστημα οικειοθελούς αναχώρησης, και εισάγεται η υποχρέωση προηγούμενης εισήγησης των αρμοδίων αστυνομικών αρχών προς την αρμόδια αρχή σχετικά με το αν ο υπήκοος τρίτης χώρας αποτελεί κίνδυνο για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια ή υπάρχει κίνδυνος διαφυγής.
Καθορίζονται περιοριστικά τα ένδικα μέσα και βοηθήματα κατά των αποφάσεων επιστροφών ώστε αυτά να ασκούνται εντός αποκλειστικής προθεσμίας και να αποφεύγεται η οποιαδήποτε καταχρηστική άσκησή τους και κάθε παρελκυστική τακτική με στόχο την παράταση της παραμονής ενώ έχει κριθεί παράνομη.
Εκσυγχρονίζεται η διαδικασία επίδοσης των αποφάσεων με την εισαγωγή της ψηφιακής επίδοσης και παράλληλη κοινοποίηση στις αστυνομικές αρχές.
- Με το δεύτερο Κεφάλαιο τροποποιείται ο Κώδικας Μετανάστευσης (Ν. 4251/2014)
Εισάγονται ρυθμίσεις για την προσέλκυση «ψηφιακών Νομάδων» στη χώρα (νέου τύπου εθνική θεώρηση εισόδου έως 12 μήνες.)
Εισάγεται η έννοια της «επενδυτικής κινητικότητας» με στόχο την προσέλκυση επενδυτών και επενδύσεων. Έτσι μπορούν να αξιοποιηθούν κεφάλαια που ήδη έχουν εισαχθεί στη χώρα μεταβαίνοντας σε άλλη επενδυτική κατηγορία χωρίς απώλεια του δικαιώματος νόμιμης διαμονής για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
- Στο Τρίτο κεφάλαιο ενσωματώνεται διάταξη οδηγίας της ΕΕ περί μη χορήγησης ασύλου όταν ο αιτών θεωρείται ότι συνιστά κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια, λόγω τελεσίδικης καταδίκης του για συγκεκριμένα αδικήματα. Η εν λόγω προϋπόθεση λαμβάνονταν υπόψη ως σήμερα μόνο ενόψει ανανέωσης ή ανάκλησης της παροχής ασύλου.
- Θα λαμβάνεται υπόψη μόνο επίσημα έγγραφα που θα αναγράφουν την ημερομηνία γέννησης και όχι οποιοδήποτε έγγραφο, προκειμένου να μην υπάρχουν φαινόμενα χρησιμοποίησης πλαστών εγγράφων για την ευνοϊκότερη μεταχείριση ασυνόδευτων ανηλίκων.
- Παράβολο 100 ευρώ για κάθε μεταγενέστερη αίτηση μετά την πρώτη διεθνούς προστασίας.
- Κάλυψη αναγκών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ασυνόδευτων ανηλίκων που έχει απορριφθεί η αίτηση τους αλλά εκκρεμεί η επιστροφή τους (ΠΑΑΥΠΑ).
- Τέλος καθορίζονται οι προϋποθέσεις δραστηριοποίησης εθελοντικών οργανώσεων και ΜΚΟ σε περιπτώσεις αρμοδιότητας του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Ακτοφυλακής, ώστε να αποφεύγονται οι πιθανότητες ατυχημάτων και να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα των δυνάμεων που επιχειρούν.
Από τα ανωτέρω γίνεται σαφές ότι η Κυβέρνηση δημιουργεί ένα νέο σφιχτό πλαίσιο στη διαχείριση του προβλήματος του μεταναστευτικού, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά που ταυτόχρονα κλείνει κατά το δυνατόν κάθε παράθυρο κατάχρησης από την πλευρά ατόμων ή ομάδων των δικαιωμάτων και εκμετάλλευσης των μέχρι σήμερα υπαρχόντων κενών.