απο την www.kathimerini.gr

Ενα λιμάνι ερείπιο, μια ακτοπλοϊκή-σκιά του παρελθόντος της, ταυτόχρονες αβαρίες στα πλοία της και ένα δυνατό μελτέμι αποκάλυψαν παθογένειες δεκαετιών, που εντάθηκαν όμως τα τελευταία χρόνια. Δημιούργησαν παράλληλα μια κακή δημοσιότητα για τον ελληνικό τουρισμό από τον οποίο εξαρτάται ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής οικονομίας. Και παρά το γεγονός πως ήδη από το 2017 το ζήτημα της επισφαλούς ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Σαμοθράκης ήταν γνωστό, καλείται τώρα μια κυβέρνηση σαράντα ημερών να λειτουργήσει πυροσβεστικά για να αντιμετωπίσει τόσο το βραχυπρόθεσμο πρόβλημα όσο και το μακροπρόθεσμο της εξυγίανσης των άγονων γραμμών και των ανεπαρκών λιμενικών υποδομών.

Επί του παρόντος, το υπουργείο Ναυτιλίας αναμένει να δει σήμερα κατά πόσον οι δοκιμές που κάνει μετά τις επισκευές το πλοίο «ΣΑΟΣ ΙΙ» θα είναι επιτυχείς και θα μπορέσει να επιστρέψει στα δρομολόγια. Σε διαφορετική περίπτωση, η Seajets, που πραγματοποιεί όπως τις τελευταίες ημέρες έτσι και σήμερα τη σύνδεση με την ηπειρωτική χώρα, θα κληθεί να συνεχίσει να την καλύπτει. Ο υπεύθυνος ανάπτυξης και στρατηγικού σχεδιασμού της ακτοπλοϊκής η οποία κλήθηκε να δώσει λύση στο πρόβλημα και ανταποκρίθηκε θετικά, Μάριος Ηλιόπουλος, δηλώνει πως «η εταιρεία θα είναι παρούσα σε κάθε δύσκολη στιγμή για το Αιγαίο και τους νησιώτες του», προσθέτοντας ότι θα μείνει στη γραμμή όσο χρειαστεί. Σε κάθε περίπτωση, σε δυόμισι μήνες, οπότε και λήγει η σύμβαση δημόσιας υπηρεσίας με τη ΣΑΟΣ, θα αναζητηθεί πιο αξιόπιστη σύνδεση από αυτήν που παρείχε, δηλώνουν κύκλοι της Ακτής Βασιλειάδη, όπου και το υπουργείο Ναυτιλίας.

Σημειώνεται πως, για τη δρομολόγηση μόνιμων λύσεων στο θέμα της σύνδεσης της Σαμοθράκης και την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων στις λιμενικές υποδομές του νησιού, πραγματοποιήθηκε χθες κυβερνητική σύσκεψη στο Μαξίμου. Στη σύσκεψη αποφασίστηκαν τα εξής:

1. Η εξασφάλιση (σ.σ.: με τον τρόπο που προαναφέρθηκε) της απρόσκοπτης τακτικής ακτοπλοϊκής σύνδεσης του νησιού με την Αλεξανδρούπολη, μέχρι 31/10/2019, οπότε και λήγει η παρούσα σύμβαση.

2. Η βελτιστοποίηση του πλαισίου προκήρυξης για τις συμβάσεις που αφορούν τις άγονες γραμμές με καλύτερα πλοία, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας πλοίου αντικατάστασης.

3. Η άμεση έναρξη, ύστερα από πολλά χρόνια, των εργασιών καθαρισμού και αποκατάστασης των λιμένων Καμαριώτισσας και Θερμών.

4. Η προσθήκη κονδυλίων ύψους 4,5 εκατ. ευρώ για αντιπλημμυρικά έργα που είχαν εξαγγελθεί μετά τις καταστροφές του Σεπτεμβρίου του 2017 και δεν υλοποιήθηκαν.

5. Η ενίσχυση της τουριστικής κίνησης στο νησί με άμεση ενέργεια την προσέλκυση τουριστών από τη Ρουμανία (που αποτελούν περίπου το 1/3 των επισκεπτών), κατόπιν συνεννόησης του υπουργείου Τουρισμού με το γραφείο του ΕΟΤ στη Ρουμανία και, μεσοπρόθεσμα, με τη δρομολόγηση νέας ακτοπλοϊκής γραμμής Σαμοθράκης – Αλεξανδρούπολης – Λήμνου.

O υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στο πλαίσιο διερεύνησης των αιτιών διακοπής των δρομολογίων, κάλεσε προχθές σε απολογία τον ανάδοχο, ενώ η Λιμενική Αρχή Αλεξανδρούπολης διαβίβασε χθες τον σχετικό φάκελο στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αλεξανδρούπολης.

Στη σύσκεψη, στην οποία προήδρευσε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, συμμετείχαν ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής, ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης, ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Ακης Σκέρτσος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας και ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χρήστος Μέτιος.

Ακολούθησε και ευρεία σύσκεψη με φορείς της Σαμοθράκης, στην οποία εκφράστηκε με σαφή τρόπο η βούληση της κυβέρνησης να αντιμετωπιστούν όχι μόνο τα προβλήματα που προέκυψαν στην ακτοπλοϊκή σύνδεση, αλλά και να προχωρήσουν άμεσα τα έργα υποδομών και τουριστικής ανάπτυξης, που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα των πολιτών και των επισκεπτών της.

Ο υπ. Ναυτιλίας Γ. Πλακιωτάκης, στο περιθώριο της κυβερνητικής σύσκεψης, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την αποδοχή των χειρισμών του υπουργείου στην κρίση της Σαμοθράκης, καθώς όλοι οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν ότι –δεδομένων των συνθηκών– δεν υπήρξε εκ μέρους του υπουργείου Ναυτιλίας εσφαλμένος χειρισμός. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από το ότι εγκρίθηκαν όλες οι καίριες προτάσεις του υπουργείου Ναυτιλίας και κυρίως η βελτίωση του πλάνου προκήρυξης των άγονων γραμμών, με απώτερο στόχο την προσέλκυση νεότερων ηλικιακά πλοίων, η θεσμοθέτηση, για πρώτη φορά, του πλοίου αντικατάστασης, καθώς και η άμεση χρηματοδότηση των εργασιών αποκατάστασης των λειτουργικών βαθών στο λιμάνι της Καμαριώτισσας και στο αλιευτικό καταφύγιο Θερμών.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του υπ. Ναυτιλίας, σοβαρές εργασίες αποκατάστασης των λειτουργικών βαθών στο λιμάνι της Καμαριώτισσας ώστε να μπορούν να προσεγγίσουν μεγάλα πλοία, όπως το «Αζόρες» που επιχείρησε ανεπιτυχώς την προηγούμενη εβδομάδα να δέσει με κακό καιρό, έχουν να γίνουν εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια. Οσες εργασίες έγιναν κατά καιρούς δεν ήταν οι απαιτούμενες, με αποτέλεσμα να μη δίδεται μια ουσιαστική λύση στο πρόβλημα. Η αλλοίωση των βυθισμάτων του λιμένα με επιχωματώσεις και μπάζα έχει ως αποτέλεσμα να καθίσταται από προβληματική έως και πολύ επικίνδυνη η προσέγγιση των πλοίων στο μοναδικό λιμάνι της Σαμοθράκης.

Σε Βουλγαρία, Ρουμανία

Μεγάλο θέμα στα μέσα ενημέρωσης σε Βουλγαρία και Ρουμανία έγινε ο αποκλεισμός της Σαμοθράκης, εξαιτίας του μεγάλου αριθμού πολιτών από τις δύο χώρες που επιλέγουν ως προορισμό το νησί για τις διακοπές τους. Δεν είναι τυχαίο ότι για τη διευκόλυνση των πολιτών τους, που βρέθηκαν μαζί με τους υπόλοιπους επισκέπτες εγκλωβισμένοι στη Σαμοθράκη την περασμένη εβδομάδα, ενεργοποιήθηκαν οι προξενικές αρχές των δύο χωρών στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, τα μέσα ενημέρωσης σε Βουλγαρία και Ρουμανία φιλοξένησαν δηλώσεις και μαρτυρίες αποκλεισμένων. Χαρακτηριστική είναι η αφήγηση ενός Βούλγαρου ότι περισσότεροι από 1.300 άνθρωποι βρέθηκαν να περιμένουν στο λιμάνι, με την ένταση και τον εκνευρισμό να κλιμακώνονται εξαιτίας της έλλειψης πληροφοριών και της ταλαιπωρίας. «Ημασταν σαν στρατόπεδο συγκέντρωσης. Υπήρχαν άνθρωποι παντού, με υπνόσακους, σκηνές και αυτοκίνητα», ανέφερε.

Δηλώσεις για το θέμα έκανε η υπουργός Εξωτερικών της Ρουμανίας, Ραμόνα Μανέσκου, η οποία μίλησε για καθυστερημένη αντίδραση των ελληνικών αρχών στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε και στην αντιμετώπιση της κατάστασης, που είχε ως αποτέλεσμα την ταλαιπωρία των επισκεπτών στο νησί.

Υπήρχαν προειδοποιήσεις για προβλήματα

Από τον Μάρτιο του 2018 είχε προειδοποιήσει αρμοδίως και αναλυτικά για τα σοβαρότατα προβλήματα του λιμένα της Καμαριώτισσας στη Σαμοθράκη η Πανελλήνια Ενωση Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΠΕΝ).Ομως, η προηγούμενη κυβέρνηση της απάντησε μόλις φέτος τον Φεβρουάριο. Και στην απάντηση αυτή περιγράφονται μόνον αοριστίες για μελέτες και επιτροπές, χωρίς να προσδιορίζεται οιοδήποτε χρονοδιάγραμμα ή ενέργεια.

Ειδικότερα, η επιστολή της ΠΕΠΕΝ που αφορά όλα τα λιμάνια της χώρας και όχι μόνον της Σαμοθράκης αναφέρει τα εξής προβλήματα, επισημάνσεις και παρεμβάσεις που απαιτούνται: «Εκβάθυνση λιμενολεκάνης, προσκρουστήρες, στέγαστρα, WC. Επικίνδυνο λιμάνι για τις προσεγγίσεις μεγάλων πλοίων. Είναι ταυτόχρονα επιβατικό λιμάνι, εμπορικό λιμάνι, αλιευτικό καταφύγιο και μαρίνα. Εκτεθειμένο στους βόρειους ανέμους».

Σε όσους γνωρίζουν έστω και τα στοιχειώδη για τα λιμάνια –πόσο μάλλον στις υπηρεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας– γίνεται αμέσως αντιληπτό πως η Σαμοθράκη πρακτικά δεν έχει καθόλου λιμάνι και απλώς «βολεύεται». Τι έκανε η κυβέρνηση; Πρακτικά τίποτα. «Ετρεξε» όμως τη γραφειοκρατία, αφού, έντεκα μήνες μετά, σε επιστολή της Γενικής Γραμματείας Λιμένων Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων με ημερομηνία 26-02-2019 προς την ΠΕΠΕΝ αναφέρονται τα εξής: «Τα προβλήματα που καταγράφονται στην επιστολή της ΠΕΠΕΝ έχουν ήδη τεθεί, στο σύνολό τους, υπόψη της μελετητικής ομάδας του ΠΕΑΛ (σ.σ.: Πρόγραμμα Εργων Ανάπτυξης Λιμένα), ώστε να προκύψει η ιεράρχηση των αναγκαίων μελλοντικών έργων ανάπτυξης του λιμένα Καμαριώτισσας καθώς και ο χρονικός προγραμματισμός τους, με σκοπό τη βελτίωση των υποδομών και της λειτουργικότητάς του. Στο πλαίσιο του ΠΕΑΛ έχει εκπονηθεί ένα πλήθος υποστηρικτικών μελετών (κυματική, ακτομηχανική, μελέτη πλοήγησης, ΜΠΕ, υδρολογική κ.λπ.), οι οποίες απαιτούνται για τον σωστό σχεδιασμό των προτεινόμενων παρεμβάσεων, που θα επιτρέψουν, μεταξύ άλλων, την ασφαλή προσέγγιση και τον ελλιμενισμό μεγαλύτερων πλοίων.

Πολεοδομική οργάνωση

Επίσης, έχει μελετηθεί η πολεοδομική οργάνωση της χερσαίας ζώνης λιμένα κατά τρόπο που να διαχωρίζονται πλήρως οι διάφορες χρήσεις του λιμένα και προτείνεται ο καθορισμός οικοδομικών τετραγώνων, όρων δόμησης και χρήσεων γης, οι οποίοι ωστόσο θα πρέπει (έπειτα από την έγκριση της ΕΣΑΛ) να εγκριθούν με Π.Δ., σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθ. 140 του ν. 4504/17 (ΦΕΚ184Α/29-11-2017), ώστε να καταστεί δυνατή οποιαδήποτε κτιριολογική παρέμβαση στη χερσαία ζώνη του λιμένα.

Το πλαίσιο έργων Ανάπτυξης Λιμένα για την Καμαριώτισσα θα εισαχθεί προς συζήτηση στην ΕΣΑΛ (σ.σ.: Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων) το αμέσως επόμενο διάστημα».

Οπως όμως αναφέρουν πηγές του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης, στον οποίο υπάγεται διοικητικά το λιμάνι της Καμαριώτισσας στη Σαμοθράκη, το θέμα ποτέ δεν έφθασε στην ΕΣΑΛ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι είχε σταλεί σχετικό έγγραφο από τα τέλη του 2018.

Για όποιον έχει ακόμη έστω και την παραμικρή αμφιβολία για την εγκατάλειψη της Σαμοθράκης, συνιστάται μια αναδρομή στις ανακοινώσεις του υπουργείου Ναυτιλίας το 2017: «Την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 2017 επισκέφθηκε τη Σαμοθράκη ο τότε γενικός γραμματέας Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων Χρήστος Λαμπρίδης (σ.σ.: αντικαταστάθηκε αρχές Ιουλίου φέτος μετά τις εκλογές) έπειτα από πρόσκληση του δημάρχου Αλεξανδρούπολης και του δημάρχου Σαμοθράκης. Ο κ. Λαμπρίδης, συνοδευόμενος από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης […] αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στα έργα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί και υπογράμμισε την ανάγκη να βρεθεί μόνιμη και οριστική λύση τόσο για την επίλυση του προβλήματος των προσχώσεων στον λιμένα των Θέρμων όσο και για την ενίσχυση της δυνατότητας του λιμένα της Καμαριώτισσας να υποδέχεται μεγαλύτερα πλοία». Αυτά το 2017…

Ζήτημα οικονομικής φερεγγυότητας της εταιρείας

Ολα τα πλοία παθαίνουν βλάβες, άλλα συχνότερα και άλλα σπανιότερα. Οταν όμως έχουν βλάβη, πρέπει να επιστρατευτεί κάποιος για να τα αντικαταστήσει. Η δυνατότητα μιας εταιρείας, που είναι επιφορτισμένη με τη σύνδεση ενός ακριτικού νησιού –η οποία επιδοτείται από το Δημόσιο–, να εξασφαλίζει το συνεχές αξιόπλοο των πλωτών μέσων της είναι αυτονόητη υποχρέωσή της. Ή όχι;

Οπως πληροφορείται η «Κ», η εταιρεία ΣΑΟΣ Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Σαμοθράκης δεν είναι εύρωστη οικονομικά. Ακόμα και αν ο ιδιοκτήτης της έχει τις καλύτερες προθέσεις, είναι δύσκολο να αντιληφθεί κάποιος πώς μπορεί να συντηρεί επαρκώς τα τρία πλοία του, όταν η επιχείρηση έχει χρέη 11,418 εκατ. ευρώ και τζίρο μόλις 70 χιλιάδες. Αυτό προκύπτει από τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας για τη χρήση του 2017, οι οποίες βρίσκονται ανηρτημένες στο ΓΕΜΗ. Από εκεί προκύπτει επίσης ότι η αξία των παγίων της είναι μόλις 2,257 εκατ. ευρώ. Οπότε τίθεται θέμα οικονομικής φερεγγυότητας της εταιρείας, ακόμα και αν υπεύθυνες για την κατάστασή της είναι τυχόν καθυστερήσεις πληρωμών από το Δημόσιο. Ομως το θέμα της ΣΑΟΣ είναι λίγο περίπλοκο: γραμμές της Σαμοθράκης έχει διεκδικήσει και κερδίσει από κοινού με την «Αγιος Ευστάθιος Ν.Ε.», η οποία όμως συνδέεται επίσης με τα συμφέροντα της οικογενείας Φ. Μανούση, όπως και η ΣΑΟΣ.

Ο εν λόγω όμιλος είχε απασχολήσει τη δημοσιότητα και στις αρχές της δεκαετίας, όταν υπέβαλε αίτηση για υπαγωγή της ακτοπλοϊκής του στις πρόνοιες του τότε πτωχευτικού δικαίου. Τελικά αποχώρησε από άλλες γραμμές στο Αιγαίο και περιορίστηκε κυρίως στις άγονες της Αλεξανδρούπολης και της Σαμοθράκης. Το ότι η εταιρεία έχει επιβαρυμένο ισολογισμό, που δείχνει πως είναι πιθανό να της δημιουργήσει προβλήματα στη συντήρηση ή στην επισκευή των πλοίων της, είναι θέμα κοινής λογικής. Κανείς από το υπουργείο δεν το διαπίστωσε αυτό τόσα χρόνια που δραστηριοποιείται εκεί; Περισσότερο φως αναμένεται να προκύψει από τη Δικαιοσύνη καθώς η Λιμενική Αρχή Αλεξανδρούπολης υπέβαλε προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αλεξανδρούπολης φάκελο με υλικό για τη μη εκτέλεση των δρομολογίων των επιβατηγών – οχηματαγωγών πλοίων «ΣΑΟΣ ΙΙ» και «ΣΑΟΝΗΣΟΣ».

Προηγούμενο άρθροΠρόσκληση για την τελετή ορκωμοσίας
Επόμενο άρθροΣταύρος Κελέτσης: “Συζητήσαμε την αυστηροποίηση των προβλέψεων της σύμβασης που θα προκηρυχθεί ώστε να αποφευχθούν παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον”