Μία ώρα ύπνου θα κερδίσουμε την Κυριακή, λόγω της αλλαγής της ώρας. Συγκεκριμένα, στις 4 τα ξημερώματα της Κυριακής, 29 Οκτωβρίου 2016, θα γυρίσουμε τους δείκτες του ρολογιού μία ώρα πίσω, ώστε να δείξουν 3.
Εφαρμογή στην Ελλάδα και Ευρώπη
Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος είχε την ιδέα για την αλλαγή της ώρας το 1784, ώστε να υπάρχει διαθέσιμο περισσότερο φυσικό φως κατά τους θερινούς μήνες.
Πρωτοεφαρμόστηκε στον 20ο αιώνα όταν ο άνθρωπος «άλλαξε» τα… φώτα στο χρόνο, αρχίζοντας από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ώστε να εξοικονομηθούν ενεργειακοί πόροι. Αν έχεις ήλιο στις 8 το βράδυ, δεν ανάβεις τα φώτα και περισσεύει πετρέλαιο για να αλληλοσκοτωνόμαστε
Μετά καταργήθηκε, εμφανίστηκε στο Β’ Παγκόσμιο και μετά την ενεργειακή κρίση του 1973, ήρθε για να μείνει.
Στην Ελλάδα το υιοθετήσαμε το 1973. Το 1997 η κυβέρνηση διατύπωσε τη σκέψη να μην εφαρμόσουμε τη θερινή ώρα ώστε να συγκλίνουμε «ωρολογιακώς» με την κεντρική Ευρώπη, αλλά πρυτάνευσαν σοφότερες σκέψεις. Σήμερα γύρω στις 70 χώρες εφαρμόζουν το μέτρο.
Στην Ε.Ε. ως το 1996 κάθε χώρα έκανε τα δικά της, εμείς για παράδειγμα εφαρμόζαμε τη χειμερινή ώρα τον Σεπτέμβριο. Μετά ανέλαβαν οι Βρυξέλλες και η χειμερινή ώρα ισχύει από την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Η θερινή ώρα (για την οποία γίνεται η ιστορία) ισχύει από την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου.
Μάλιστα η αλλαγή της ώρας είναι κατοχυρωμένη με κοινοτική οδηγία (2000/C 337 Ε/18).
Η ώρα Γκρίνουιτς δεν αλλάζει γι’ αυτό το καλοκαίρι η Ελλάδα είναι 3 ώρες και το χειμώνα 2 ώρες μπροστά από το Γκρίνουιτς. Κάποια πράγματα πρέπει να μένουν σταθερά σε αυτό τον κόσμο.
Η κανονική ώρα θεωρείται η χειμερινή ενώ η τεχνητή-θερινή (ανθρώπινη παρέμβαση) γίνεται εν όψει καλοκαιριού στα τέλη Μαρτίου.
Φυσικά δεν προσαρμόζονται όλες οι χώρες στην αλλαγή ώρας. Το… παιχνίδι με τις ώρες δεν το παίζουν οι χώρες που βρίσκονται κοντά στον Ισημερινό, όπου η μέρα διαρκεί 12 ώρες και η νύχτα άλλες τόσες. Αντίθετα, όσο πιο κοντά κατευθύνεται κανείς προς τους Πόλους τόσο περισσότερο ηλιακό φως είναι διαθέσιμο κατά τις πρωινές και βραδινές ώρες. Επίσης, άλλο πρόγραμμα ακολουθούν οι Βορειοαμερικανοί, άλλο οι Ευρωπαίοι, άλλο οι Νοτιοαμερικανοί….
Η επίσημη ονομασία στην Ελλάδα -όπως ήδη αναφέρθηκε- είναι η «θερινή» και η «χειμερινή» ώρα. Οι Αγγλοσάξονες, προτιμούν το εφετζίδικο Daylight Saving Time, που στα ελληνικά δημιουργεί το μάλλον άσχημο ακρωνύμιο ΧΕΗΦ, αν το μεταφράσουμε στο «Χρόνος Εξοικονόμησης Ηλιακού Φωτός».
Για την αλλαγή ώρα οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι έχουν κάθε λόγο να διαμαρτύρονται, διότι ούτε τα φυτά ούτε τα ζώα παίρνουν τηλέφωνο για να μάθουν την ώρα και θέλουν μερικές εβδομάδες προσαρμογής. Επίσης, άνθρωποι με προβλήματα αϋπνίας βρίσκουν μια καλή αφορμή για γκρίνια.
Ο καθ’ ύλην αρμόδιος για τις αλλαγές της ώρας είναι το υπουργείο Μεταφορών & Επικοινωνιών και αυτό δεν είναι ελληνική ιδιοτροπία. Στις ΗΠΑ, επίσης, το υπουργείο Μεταφορών λέει στους Αμερικανούς τι να κάνουν με τα ρολόγια τους και πότε.
Το μέρος του κόσμου το οποίο είναι περισσότερο μπερδεμένο όσον αφορά στις αλλαγές της ώρας είναι η Πολιτεία της Ιντιάνα στις ΗΠΑ (περιμένατε να είναι κάπου αλλού;), όπου υπάρχουν τρεις παραλλαγές στο πότε και πώς αλλάζει η ώρα, μπερδεμένοι άνθρωποι
Ιστορικό εφαρμογής και η Οδηγία
Στην Αγγλία και στην Ιρλανδία, καθιερώθηκε το 1916, στην Ιταλία το 1966, στη Γαλλία το 1976, στην Ελλάδα το 197ε, ενώ στη Γερμανία και τη Δανία το 1980. Αν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσπαθούσε να ρυθμίσει το ζήτημα από το 1976, αυτό επιτεύχθηκε τέσσερα χρόνια μετά, με μία ιστορική Οδηγία που καθόριζε τις διατάξεις για την κοινή θερινή ώρα (22/7/80) και τέθηκε σε εφαρμογή την επόμενη χρονιά.
Σε μια έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπου γινόταν προσπάθεια να διερευνηθεί το θέμα, τα πράγματα περιπλέκονταν ακόμη περισσότερο. Οπως αναφερόταν: «Πρόκειται για ένα λεπτό θέμα, επί του οποίου οι απόψεις των κοινωνικών στρωμάτων διαφέρουν. Αυτοί που προτιμούν τη λήξη της θερινής ώρας στο τέλος Σεπτεμβρίου (έχοντας έτσι φωτεινότερα πρωινά, αλλά και σκοτεινότερα βραδινά τον Οκτώβριο) στην ηπειρωτική Ευρώπη είναι οι υπάλληλοι, οι γονείς των παιδιών σχολικής ηλικίας που αρχίζουν το σχολείο στις 8.00 π.μ., οι ταχυδρόμοι και οι εργαζόμενοι το πρωί.
Ενώ σε εκείνους που επιθυμούν τη λήξη της θερινής ώρας στο τέλος Οκτωβρίου (γιατί, έτσι κερδίζουν φωτεινότερα απογεύματα, αλλά σκοτεινότερα πρωινά τον Οκτώβριο) περιλαμβάνονται οι Βρετανοί και οι Ιρλανδοί αγρότες που πρέπει να πληρώνουν εργάτες, οι οποίοι περιμένουν μέχρι το μεσημέρι ώστε να στεγνώσει η πάχνη προτού αρχίσουν τη συγκομιδή ή τη σπορά».
Τελικά, συμφωνία για κοινή ημερομηνία έναρξης και λήξης της θερινής ώρας επιτεύχθηκε το 1994 με καταληκτική ημερομηνία την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, όπως απαιτούσαν οι δύο βορειοευρωπαϊκές χώρες και το μέτρο άρχισε να ισχύει από το 1996, στη μορφή που επιβιώνει μέχρι σήμερα.
ΟΔΗΓΙΑ 2000/84/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
της 19ης Ιανουαρίου 2001 σχετικά µε τις διατάξεις για τη θερινή ώρα
Άρθρο 1
Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ως «περίοδος θερινής ώρας» νοείται η περίοδος του έτους κατά την οποία η ώρα μετατίθεται εξήντα λεπτά μπροστά σε σχέση με την ώρα που ισχύει το υπόλοιπο έτος.
Άρθρο 2
Από το έτος 2002, η περίοδος της θερινής ώρας αρχίζει στα κράτη μέλη στις 1π.μ., ώρα Γκρίνουιτς, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου.
Άρθρο 3
Από το έτος 2002, η περίοδος της θερινής ώρας λήγει στα κράτη μέλη στις 1π.μ., ώρα Γκρίνουιτς, την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου.
Άρθρο 4
Η Επιτροπή δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για πρώτη φορά κατά τη δημοσίευση της παρούσας οδηγίας και στη συνέχεια κάθε πέντε έτη ανακοίνωση περιέχουσα τις ημερομηνίες έναρξης και λήξης της περιόδου θερινής ώρας για τα πέντε επόμενα έτη.
Άρθρο 5
1. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με τις επιπτώσεις των διατάξεων της παρούσας οδηγίας στους οικείους τομείς. Η έκθεση συντάσσεται με βάση τις πληροφορίες που κοινοποιούν τα κράτη μέλη στην Επιτροπή το αργότερο στις 30 Απριλίου 2007.
2. Η Επιτροπή θα υποβάλει, εφόσον χρειασθεί και με βάση τα συμπεράσματα της έκθεσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, κατάλληλες προτάσεις.
Άρθρο 6
Η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται στα υπερπόντια εδάφη των κρατών μελών.
Άρθρο 7
Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις, για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία, το αργότερο την 31η Δεκεμβρίου 2001. Πληροφορούν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.
Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις εν λόγω διατάξεις, οι τελευταίες αυτές περιέχουν παραπομπή στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια παραπομπή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της παραπομπής καθορίζεται από τα κράτη μέλη.
Άρθρο 8
Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Άρθρο 9
Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.
Βρυξέλλες, 19 Ιανουαρίου 2001.
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο
H Πρόεδρος Ο Πρόεδρος
www.kerdos.gr
