Είναι γεγονός ότι στην πορεία της Ελληνικότητας, μετέχουν Έλληνες και Ελληνίδες από διαφορετικούς τόπους και γεωγραφικές προελεύσεις, με διαφορετικές τοπικές ταυτότητες και διαλέκτους που διατηρούν όμως όλοι και όλες την κοινή Ελληνική- Ρωμαίικη μνήμη.
Έλληνες και Ελληνίδες που με την πάροδο του χρόνου ως μοναδική επιλογή επιβίωσης, έγιναν Σλαβόφωνοι, Βλαχόφωνοι, Τουρκόφωνοι, Αρβανιτόφωνοι κ.ά, και σε κρίσιμες στιγμές ένωσαν τις δυνάμεις τους για την εθνική συνέχεια και την ελευθερία. Επισημαίνοντας την αλλοφωνία των Ελλήνων και των Ελληνίδων, ως στοιχείο διαφορετικότητας και αποτελέσματος της μακραίωνης δουλείας του ελληνικού χώρου, θα πρέπει να σταθούμε στην περίπτωση των Αρβανιτών της Θράκης, η οποία όπως και οι άλλες αποτέλεσαν και αποτελούν σημαντικό στοιχείο της ταυτότητάς και της ανθρωπολογίας της μνήμης των Ελλήνων και των Ελληνίδων που αλλοφώνησαν με την παρόδο του χρόνου.
Αυτών που ξεκίνησαν από την Κορυτσά και τη Μοσχόπολη, το Βιθκούκι, το Κιαφσεζ και έφτασαν μέχρι την Αδριανούπολη, το Ζαλούφι και τους άλλους τόπους της ανατολικής Θράκης . Αυτοί που βίωσαν τη Γενοκτονία στις αρχές του 20ου αιώνα και ακολούθησαν τον προσφυγικό δρόμο το 1922.
Μία πολύ σοβαρή προσπάθεια άρσης της άγνοιας, της αδιαφορίας αλλά και της προπαγάνδας για τους Αρβανίτες της Θράκης έγινε και γίνεται στα πλαίσια των “Ανταμωμάτων” των Αρβανιτών που κατάγονται από το Ζαλούφι της ανατολικής Θράκης . Φέτος το 5ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Ζαλουφιωτών Αρβανιτών της Ανατολικής Θράκης θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 3 Ιουλίου 2016, ημέρα κατά την οποία εορτάζει η Παναγία η Αρβανίτισσα.
Το πρόγραμμα του Ανταμώματος το οποίο θα πραγματοποιήσει ο Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Σάκκου Νέας Ορεστιάδας σε συνδιοργάνωση με το Δήμο Νέας Ορεστιάδας και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης έχει ως εξής:
Την παραμονή της εορτής Σάββατο 2 Ιουλίου: Στις 19:00 θα τελεσθεί μέγας Πανηγυρικός εσπερινός για την εορτή της Παναγίας της Αρβανίτισσας
Την Κυριώνυμη ημέρα της Πανηγύρεως Κυριακή 3 Ιουλίου : 07:00 π.μ. Όρθρος 08:30 π.μ. Πανηγυρική Θεία Λειτουργία Ιερουργούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου Ορεστιάδας και Σουφλίου κ.κ. Δαμασκηνού
10:30 Δεξίωση στο χώρο του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Σάκκου
11:30 π.μ. Ημερίδα κατά την διάρκεια της οποίας ο Αρχιμανδρίτης Χρήστος Κυριαζόπουλος θα αναπτύξει το θέμα «Αναμνήσεις του χωριού μας μέσα από τις διηγήσεις των προγόνων μας» και
ο Θεοφάνης Μαλκίδης θα αναπτύξει το θέμα « Αρβανίτες οι αλλόφωνοι ΄Ελληνες»
17:00: Συγκέντρωση και καλωσόρισμα συλλόγων
18:30 : Παράκληση στην Παναγία την Αρβανίτισσα
19:15: Λιτάνευση της ιεράς εικόνας και τέλεση Τρισαγίου υπέρ αναπαύσεως των προγόνων και των θυμάτων Ζαλουφιωτών κατά την καταστροφή του χωριού την 12η Ιουλίου 1913.
20:30: Έναρξη εκδηλώσεων παρουσία εκκλησιαστικών πολιτικών & δημοτικών αρχών
Προσφωνήσεις Χαιρετισμοί
21:00 Τραγούδια αρβανίτικα από τις γυναίκες του χωριού και αναπαράσταση εθίμου ουνάζα
21:30: Παρουσίαση των συλλόγων που συμμετέχουν στο αντάμωμα και απονομή αναμνηστικών .
22:00 : Αρβανίτικοι χοροί από τους χορευτές των πολιτιστικών συλλόγων που μετέχουν στο 5ο αντάμωμα. 22:20 : Γλέντι και χορός υπό τους ήχους παραδοσιακών οργάνων και τραγουδιών από το συγκρότημα ¨ΕΒΡΙΤΙΚΗ ΖΥΓΙΑ¨.
