Σαν σήμερα γεννήθηκε ο ήρωας του Ελληνοκυπριακού αγώνα, υπαρχηγός της ΕΟΚΑ, Γρηγόρης Αυξεντίου, τον οποίο έκαψαν ζωντανό οι Βρετανοί στη Μονή Μαχαιρά, όπου είχε βρει καταφύγιο.
Γεννήθηκε στο χωριό Λύση Αμμοχώστου στις 22 Φεβρουαρίου 1928. Φοίτησε στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών και παράλληλα μελετούσε για να εγγραφεί στη Φιλοσοφική. Υπηρέτησε στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα ως Ανθυπολοχαγός πεζικού και μετά επέστρεψε στην Κύπρο, όπου εργάστηκε ως οδηγός ταξί.
Τον Ιανουάριο του 1955 έγινε η πρώτη συνάντηση του Αυξεντίου με τον τότε αρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α. Γεώργιο Διγενή – Γρίβα και ο Αυξεντίου μπήκε στον αγώνα κατά των Άγγλων.
Πολύ γρήγορα διακρίθηκε για τις ηγετικές του ικανότητες και έγινε υπαρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α. Κατά τη διάρκεια της σύντομης αντιστασιακής του δράσης έλαβε τα ψευδώνυμα «Ζήδρος», «Ρήγας», «Αίαντας», «Άρης», «Μάστρος» και «Ζώτος».
Πάμπολες προσπάθειες έκαναν οι Βρετανοί να τον συλλάβουν, μέχρι που τον επικήρυξαν με 5.000 λίρες. Ο Αυξεντίου, όμως, πάντα τους ξέφευγε και ποτέ δεν έχασε το κουράγιο του.
Στις 12 Δεκεμβρίου 1955, ο Αυξεντίου μαζί με όλη την ιεραρχία της ΕΟΚΑ παγιδεύτηκαν από τους Βρετανούς στο όρος Τρόοδος, κοντά στο χωριό Σπίλια. Ο Αυξεντίου κατάφερε, όχι μόνο να οδηγήσει τους συντρόφους του σε ασφαλές μέρος, αλλά άφησε τους Άγγλους να αλληλοπυροβολούνται και να έχουν πολλά θύματα.
Στα τέλη Φεβρουαρίου 1957, οι αγγλικές δυνάμεις ασφαλείας έλαβαν την πληροφορία από ένα βοσκό ότι ο Αυξεντίου και η ομάδα του κρύβονται σε μια σπηλιά κοντά στη Μονή Μαχαιρά στο όρος Τρόοδος.
Εστάλη απόσπασμα από 60 στρατιώτες, οι οποίοι περικύκλωσαν τη σπηλιά καλώντας τον Αυξεντίου να παραδοθεί. Ο επικεφαλής του βρετανικού αποσπάσματος φώναξε: «Ρίξε τα όπλα σου και παραδώσου, αλλιώς θα επιτεθούμε». Τέσσερις άνδρες βγήκαν έξω αλλά όχι ο Αυξεντίου. Ο Μίντλετον τον κάλεσε ξανά να παραδοθεί, αλλά έλαβε την υπερήφανη απάντηση «Μολών λαβέ».
Στρατιώτες όρμησαν μέσα στην σπηλιά, όπου ο Αυξεντίου τους υποδέχτηκε με καταιγιστικά πυρά. Η μάχη συνεχίσθηκε για 10 ώρες, χωρίς αποτέλεσμα για τους επιτιθέμενους. Μπροστά στο αλύγιστο θάρρος του Αυξεντίου και αφού χρησιμοποίησαν όλων των ειδών τα όπλα, οι Βρετανοί έβαλα φωτιά στο σπήλαιο. Ο Αυξεντίου πέθανε ηρωικά για την πατρίδα του.
