100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΛΛΩΝΙΑΔΑ
Σαν σήμερα, πριν 100 χρόνια, εγκαινιάστηκε ο πρώτος προσφυγικός συνοικισμός στην Αλεξανδρούπολη, η ΑΠΟΛΛΩΝΙΑΔΑ.
Ο Συνοικισμός των Ναυτικών ή της Απολλωνιάδας ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος προσφυγικός συνοικισμός της Αλεξανδρούπολης, με 100 οικόπεδα, ο πρώτος που εγκαινιάστηκε, σχεδόν ένα μήνα μετά την έναρξη της ρυμοτόμησης της περιοχής και περίπου δυο με τρεις μήνες μετά την άφιξη του πρώτου μαζικού κύματος των προσφύγων.
Τα εγκαίνια έγιναν στις 22 Ιανουαρίου 1923 με μία σεμνή τελετή. Ο Μητροπολίτης Γερβάσιος μαζί με τους ιερείς πρόσφυγες έψαλλε τον αγιασμό, ενώ όλοι συμμετείχαν με δακρυσμένα μάτια και σε έντονο κλίμα συγκίνησης.
Ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Αλτιναλμάζης, στον πανηγυρικό του λόγο υποδέχτηκε τους νέους πολίτες του Δήμου, εκ μέρους όλων των κατοίκων της πόλης με θερμά αισθήματα, εξέφρασε τη στοργή του, τους συνέστησε εργατικότητα και τους προέτρεψε «να μη λησμονήσωσι ποτέ τας παλαιάς των οικίας διότι θα υπάγουν πάλιν εις αυτάς, διότι αυτό θέλει η ελληνική ψυχή.»!
Το έργο που συντελέστηκε ήταν τεράστιο και πρωτοφανές ακόμη και σε πανελλαδικό επίπεδο! Μέσα σε μόλις ένα μήνα ολοκληρώθηκαν οι πρώτες κατοικίες του συνοικισμού, εξ αιτίας, σύμφωνα με τον τοπικό και πανελλαδικής κυκλοφορίας τύπο, όχι μόνο των υπαλλήλων της Γενικής Διοίκησης Θράκης αλλά και του δραστήριου και ακούραστου διευθυντή του τοπικού τμήματος του Εποικισμού, Μαγκληκέα και του βοηθού του Θεοδωρίνου. Γι αυτό, στο τέλος της τελετής, «ο Μητροπολίτης, ο Νομάρχης, ο Μέραρχος, ο Δήμαρχος και όλοι οι παρευρεθέντες έσφυγξαν την χείρα του Μαγκληκέα και τον συνεχάρησαν θερμότατα δια το έργον του».
Μηχανικοί σχεδόν αμέσως μετά την άφιξη των προσφύγων ρυμοτόμησαν πρόχειρα τον κοινόχρηστο χώρο που βρισκόταν δυτικά της πόλης και ξεκίνησε η κατασκευή των κατοικιών. Ένα μόλις μήνα αργότερα, είχαν ολοκληρωθεί τα πρώτα σπίτια, με ξύλινους σκελετούς και πλίνθους, από τέσσερα δωμάτια, που προσωρινά στέγαζαν δύο οικογένειες το καθένα. Μετά την αποπεράτωση όμως, προορίζονταν ένα για κάθε οικογένεια.
Εκατό χρόνια μετά ο συνοικισμός των Ναυτικών είναι μία προνομιακή περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Είναι, όπως το είχε προβλέψει τότε ο ανταποκριτής της Εφημερίδας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, «το καλύτερον θερινόν κέντρον του Δεδεαγάτς» με «όψιν ευρωπαϊκής πόλεως».
Κάνουμε τη σκέψη, πως καλό θα ήταν, η πόλη τιμώντας σημαντικά πρόσωπα του παρελθόντος της, (δεν το γνωρίζουμε αν ήδη υπάρχει) να ονοματοδοτήσει ένα δρόμο της Απολλωνιάδος στο όνομα του Μαγκληκέα.
Ή έστω.. να γίνει ένα μνημόσυνο στη μνήμη αυτών των ανθρώπων, που ακούραστα εργάστηκαν για την αποκατάσταση των προσφύγων.
Η συνοδευτική φωτογραφία είναι του αειμνήστου Γεωργίου Παναγιώτου, από τα αρχεία των ΓΑΚ Έβρου και έχει δεχτεί επεξεργασία. Στα ανατολικά του γηπέδου διακρίνεται ο παραθαλάσσιος συνοικισμός.
