Η ιστορική έδρα του Καλλικρατικού Δήμου Αλεξανδρούπολης, η πάλαι ποτέ βυζαντινή Βήρα βρίσκεται χτισμένη, στο σταυροδρόμι των πολιτισμών ανατολής και δύσης, εκεί όπου η παλιά Εγνατία Οδός συναντούσε τον ποταμό Έβρο. Η στρατηγικά επιλεγμένη θέση της, την προικοδοτεί με μία ιδιαίτερη δυναμική, η οποία πρέπει και να εκφραστεί. Διαθέτει ένα μοναδικό μνημείο που ορθώνεται στο κέντρο της πόλης των Φερών, το καθολικό της μονής που ίδρυσε ο Σεβαστοκράτορας Ισαάκιος Κομνηνός, το Ναό της Παναγίας Κοσμοσώτειρας. Ταυτόχρονα είναι χτισμένη στις παρυφές του Δέλτα του ποταμού Έβρου, που τρέφει επί αιώνες την αγροτοκτηνοτροφική της περιοχή. Ο συνδυασμός και η σωστή αξιοποίησή τους θα είναι σωτήριοι για το μέλλον των Φερών.
Ο ναός της Παναγίας Κοσμοσώτειρας είναι η μικρή «Αγιά Σοφιά», για όλους εμάς, που μεγαλώσαμε στη σκιά της και γαλουχηθήκαμε με τους θρύλους του ενταφιασμένου βασιλιά και της σήραγγας που ξεκινούσε από τα θεμέλιά της και οδηγούσε με ασφάλεια στις εκβολές του ποταμού Έβρου, κοντά στη σημερινή Αλεξανδρούπολη. Η Παναγία Κοσμοσώτειρα ή Ιερόν της Θεομήτορος , όπως αρχικά ονομάστηκε από τον κτήτορά της, θεωρείται ένα από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία στον ελλαδικό χώρο που διατηρείται σε τόσο καλή κατάσταση. Για πολλά χρόνια οι ντόπιοι δεν γνωρίζουν τη σημαντικότητά του, που επισημαίνεται από τη βυζαντινολόγο ιστορικό Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ, καθώς ο ναός κοσμείται από αγιογραφίες κωνσταντινουπολίτικης τεχνοτροπίας και με ένα μοναδικό κεραμικό ανάγλυφο του μονοκέφαλου αετού, σύμβολο της οικογένειας των Κομνηνών.
Από τότε, αρχίσαμε να μελετούμε καλύτερα την ιστορία της Παναγιάς μας, που από το 1994 ανακηρύχθηκε προσκυνηματικός τόπος των απανταχού Θρακών. Μένει τώρα πια να κάνουμε το μεγάλο βήμα και βασιζόμενοι στο παρελθόν και την ιστορικότητα του τόπου μας να οδηγηθούμε στο μέλλον. Ένα μέλλον που φαντάζει δυσοίωνο, καθώς η υφιστάμενη κατάσταση στη δημοτική ενότητα Φερών προσδίδει εικόνα μαρασμού και παρακμής, με την τοπική κοινωνία να απαξιώνεται. Η Παναγία των Θρακών μπορεί και πρέπει να μετεξελιχθεί σε δυναμικό πόλο έλξης αρχικά Θρακών του εξωτερικού. Σε συνεργασία με την αρμόδια Αρχαιολογική υπηρεσία, ο Ναός θα πρέπει να αποκατασταθεί πλήρως και να αποκτήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό, μέρος της παλιάς του αίγλης.
Απαραίτητη προϋπόθεση η σύσταση του Ιδρύματος της Παναγίας Κοσμοσώτειρας, το οποίο θα μπορεί με τη νομική του υπόσταση να άρει τις οποιεσδήποτε απαγορεύσεις και να εξασφαλίσει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους είτε από το Ελληνικό Δημόσιο είτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να λειτουργεί αυτόνομα και ευέλικτα. Αρχικά, βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου, που θα πρέπει να αποτελεί τον κεντρικό άξονα δράσεων. Ο χαρακτηρισμός του ναού ως προσκυνηματικού κέντρου των Θρακών συνδυαστικά με την ορθή και οργανωμένη προβολή στον διεθνή και ελληνικό τύπο θα βοηθήσει στην προσέλκυση περισσότερων γενικά επισκεπτών, Θρακών και μη. Η λιτάνευση της Ιερής εικόνας της Παναγίας Κοσμοσώτειρας θα πρέπει να τελείται με ιδιαίτερη λαμπρότητα την παραμονή της εορτής της.
Οι πολιτιστικοί φορείς που εθελοντικά δραστηριοποιούνται και προσελκύουν τις νέες γενιές μπορούν να αποδειχθούν αρωγοί αυτής της προσπάθειας. Αντιπροσωπείες αυτών μπορούν να κατακλύσουν και να περιηγηθούν στις Φέρες, να πλαισιώσουν τη λιτάνευση της ιερής εικόνας και να αποτελέσουν τους καλύτερους πρεσβευτές στον τόπο τους. Παιδιά Θρακών της διασποράς μπορούν να φιλοξενούνται στους υπάρχοντες ξενώνες του δήμου και να γίνονται κοινωνοί της ιστορίας και του ιδιαίτερου πολιτισμού του τόπου καταγωγής τους, δημιουργώντας έτσι ένα δίκτυο σχέσεων και δράσεων, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά για το καλό της Θράκης μας. Φυσικά με σωστή προβολή πάντα η επισκεψιμότητα θα παρατείνεται καθόλη τη διάρκεια του έτους.
Στον προαύλιο χώρο του Ναού αλλά και στα οικήματα που υφίστανται εντός αυτού, μπορούν να λειτουργούν μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις Θρακών δημιουργών και καλλιτεχνών, οι οποίοι αν και πολυάριθμοι είτε μεγαλουργούν μακριά από τον τόπο καταγωγής τους, είτε διαβιούν χωρίς να προβάλλεται ολωσδιόλου το έργο τους.
Αξιοποιώντας ως πρόσθετο προορισμό και τον υδροβιότοπο του Δέλτα του Έβρου, που πάντα βρισκόταν σε ώσμωση με τη μονή της Παναγίας Κοσμοσώτειρας, η εικόνα γίνεται περισσότερο ελκυστική. Απαραίτητη προϋπόθεση η αγαστή συνεργασία με το Φορέα Διαχείρησης του Δέλτα Έβρου, μόνου αρμοδίου για τις υποδομές αλλά και τις μετακινήσεις εντός της προστατευόμενης περιοχής. Εφόσον δημιουργηθούν οι απαραίτητες αυτές υποδομές, η περιοχή θα γίνει προσβάσιμη για τους περιηγητές, που θα απολαμβάνουν την ομορφιά της.
Ένα ιστορικό και θρησκευτικό μνημείο και ένα μνημείο της φύσης, σε μία γεωπολιτικά τεκμηριωμένη θέση, είναι αυτά που μπορούν να προσφέρουν προοπτική και ανάπτυξη στην τοπική κοινωνία χτίζοντας γέφυρες με το μέλλον. Τα οφέλη θα λειτουργήσουν ανταποδοτικά για τους κατοίκους των Φερών αλλά και του ευρύτερου Δήμου της Αλεξανδρούπολης, συντηρώντας και αναπτύσσοντας τις υφιστάμενες δομές, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και προάγοντας την επιχειρηματικότητα των νέων της περιοχής, ενθαρρύνοντάς τους να παραμείνουν στον τόπο τους και να του δώσουν νέα πνοή.
Θωμαή Καρακωνσταντίνου
Υποψήφια Δημοτική Συμβουλος
Δημοτικής Ενότητας Φερών
“Δήμος για Όλους – Πρώτα Εσύ”
