Το αμερικανικό «γιοκ» του Τζο Μπάιντεν για τον EastMed προκάλεσε τεράστια αμηχανία στους πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους της Αθήνας καθώς με τον τρόπο αυτόν η Ουάσιγκτον τορπιλίζει μια σημαντική ελληνική στρατηγική πρωτοβουλία στον ενεργειακό τομέα.
Και όλα αυτά μάλιστα πριν καν στεγνώσει το μελάνι της περίφημης Ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας (MDCA) με την οποία οι ΗΠΑ πέραν της Σούδας και άλλων ελληνικών περιοχών αποκτούν πλέον μόνιμη στρατιωτική παρουσία και στην Αλεξανδρούπολη.
To αμερικανικό γεωστρατηγικό unfair οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων, όπως είναι η φιλοτουρκική στροφή Μπάιντεν, οι οικονομικές και τεχνικές αβελτηρίες που πολλοί εικάζουν σε σχέση με το ίδιο το εγχείρημα του EastMed καθώς και η στροφή της ΕΕ στην πράσινη ενέργεια που είχε ως αποτέλεσμα τον εξοστρακισμό του EastMed από τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις.
Για τις ΗΠΑ όμως βασικός παράγοντας απόρριψης του EastMed, πέραν του γεγονότος ότι δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν την Άγκυρα, αποτελεί και η οριστική δρομολόγηση του περίφημου FSRU Αλεξανδρούπολης, δηλαδή του πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου που με ευρωπαϊκά κόλλυβα ανοίγει την πόρτα στο αμερικανικό σχιστολιθικό αέριο.
Το ζήτημα του Αμερικανικού LNG το οποίο θα μεταφέρεται με πλοία Ελλήνων εφοπλιστών από το Τέξας στον FSRU Αλεξανδρούπολης το έχουμε ήδη αναλύσει σε τέσσερα εκτεταμένα άρθρα μας στην Υπέρβαση News στις 18/1/2021, στις 17/5/2021, στις 14/6/2021 και στις 5/7/2021.
Έτσι όπως είχαμε επισημάνει στο άρθρο μας στην Υπέρβαση News στις 18/1/2021:
«Οι ΗΠΑ στηρίζουν Σκόπια με «ξένα κόλλυβα» – Τριμερής ΗΠΑ-Ελλάδας-Σκοπίων στη Θεσσαλονίκη
Η επίσκεψη Πομπέο στη Θεσσαλονίκη στις 28 Σεπτεμβρίου 2020 πέραν των άλλων ανέδειξε και το τεράστιο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τα Σκόπια. Έτσι οι ΗΠΑ δρομολογούν σειρά επενδύσεων στα Σκόπια με στόχο όχι μόνο τη σταθεροποίηση του μορφώματος αλλά και την προώθηση του σχεδίου τους για εφοδιασμό των Σκοπίων και των άλλων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων με το αμερικανικό σχιστολιθικό φυσικό αέριο το οποίο θα μεταφέρουν Έλληνες εφοπλιστές από τις ΗΠΑ στον περίφημο σταθμό LNG της Αλεξανδρούπολης και από εκεί θα διοχετεύεται σε όλα τα Βαλκάνια. Μάλιστα σαν καλοί επενδυτές οι ΗΠΑ προτιμούν να κάνουν παιχνίδι με «ξένα κόλλυβα» και έτσι πιέζουν ούτως ώστε τα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα δοθούν στην περιοχή να αξιοποιηθούν για τη στήριξη των αμερικανικών σχεδίων.
Για τον λόγο αυτόν άλλωστε διοργάνωσαν και την τριμερή ΗΠΑ-Ελλάδας-Σκοπίων στη Θεσσαλονίκη στις 29 Σεπτεμβρίου 2020 στην οποία από αμερικανικής πλευράς συμμετείχαν o βοηθός υπουργός εξωτερικών Francis Fannon αρμόδιος για θέματα ενέργειας και η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Σκόπια Kate Marie Byrnes, από ελληνικής πλευράς ο υπουργός Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης, ο υφυπουργός οικονομικής διπλωματίας Κ. Φραγκογιάννης και δύο στελέχη των ΕΛΠΕ και από πλευράς Σκοπίων οι αντιπρόεδροι της κυβέρνησης Liupko Nikolovski και Fatmit Bitikji και ο υπουργός Οικονομικών Kreshnik Betekshi (energypress 29/9/2020).
Είχε προηγηθεί συνάντηση του Πομπέο την προηγουμένη με Έλληνες και σκοπιανούς αξιωματούχους αλλά και επιχειρηματίες στους οποίους ο Αμερικανός Υπουργός έδωσε τις ευλογίες του για ταχεία ευόδωση των αμερικανικών σχεδίων και κυρίως του τερματικού σταθμού αποθήκευσης υγροποιημένου σχιστολιθικού φυσικού αερίου και διανομής του μέσω των αγωγών ΤΑΡ και IGB, τόσο προς δυσμάς προς την Κεντρική Ευρώπη, όσο και προς Βορράν προς τη Βουλγαρία (voria.gr 21/9/2020).
Η τριμερής είχε αντικείμενο την πορεία των πέντε μεγάλων διακρατικών ενεργειακών έργων, τους αγωγούς φυσικού αερίου TAP, IGB, τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας-Σκοπίων, την αναβάθμιση του υφιστάμενου αγωγού πετρελαίου μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων και τον πλωτό τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη (armyvoice 30/9/2020). Μάλιστα ήδη από το Νοέμβριο 2020 τα Σκόπια εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους να συμμετάσχουν κατά ποσοστό 25% στην ανέγερση, στην ΒΙΠΕ Αλεξανδρούπολης, μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο που θα το προμηθεύεται από τον FSRU (militaire 24/11/2020).
Ακολούθησε στα μέσα Δεκεμβρίου 2020 η επίσκεψη στην Ελλάδα του υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, Νταν Μπρουλέτ (Dan Brouillette), με στόχο την ενίσχυση των ενεργειακών σχέσεων ΗΠΑ-Ελλάδας (capital.gr 15/12/2020)».
Και συνεχίζαμε πέραν των άλλων στο άρθρο μας στην Υπέρβαση News στις 18/1/2021 αναλύοντας το σχέδιο των ΗΠΑ για την εισαγωγή αμερικανικού σχιστολιθικού αερίου στην περιοχή επισημαίνοντας:
«Ο FSRU Αλεξανδρούπολης είναι πλωτός τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου της εταιρείας Gastrade Α.Ε όπου μέχρι στιγμής μέτοχοι με ποσοστό 20% έκαστος είναι η Ασημίνα-Ελένη Κοπελούζου, η Gaslog (Π. Λιβανός), η ΔΕΠΑ, η Bulgartransgaz και η ΔΕΣΦΑ (Energypress 13/1/2021).
Ο εν λόγω πλωτός τερματικός σταθμός αποτελεί πολυπόθητο σχέδιο των ΗΠΑ με στόχο την απεξάρτηση των Βαλκανίων από το ρωσικό φυσικό αέριο και την αντίστοιχη προώθηση του αμερικανικού σχιστολιθικού αερίου της Cheniere Energy, Inc με έδρα το Χιούστον του Τέξας, η οποία ήταν και η πρώτη εταιρεία των ΗΠΑ που έλαβε από τη διοίκηση Ομπάμα άδεια εξαγωγής σχιστολιθικού αερίου στο εξωτερικό (desmogblog.com), αέριο το οποίο θα μεταφέρεται με πλοία Ελλήνων εφοπλιστών από τις ΗΠΑ.
Για το θέμα αυτό ήδη από τον Οκτώβριο 2015 είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον η βοηθός υπ. Εξωτερικών για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις των ΗΠΑ κ. Βικτόρια Νούλαντ ενόψει και της επίσκεψης του τότε υπουργού εξωτερικών της κυβέρνησης Ομπάμα Τζον Κέρι (Η Καθημερινή 22/10/2015 ) ο οποίος είχε το LNG της Αλεξανδρούπολης «ψηλά στην ατζέντα» του (Evrosonline 3/12/2015) κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα στις 4 Δεκεμβρίου 2015 όταν και συναντήθηκε με τον Α. Τσίπρα για το Κυπριακό, το προσφυγικό αλλά και το ενεργειακό (ΣΚΑΙ 4/12/2015).
Στη συνέχεια το ζήτημα μεταφοράς LNG μέσω Ελλάδας απασχόλησε τη συνάντηση Τσίπρα με τον τότε Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζον Μπάιντεν στο Νταβός της Ελβετίας τον Ιανουάριο του 2016 (energypress 20/1/2016).
Επιπλέον με αφορμή την επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα στις 15-16 Νοεμβρίου 2016 ο Αλέξης Τσίπρας στα πλαίσια συνέντευξης Τύπου με τον Αμερικανό πρόεδρο δήλωσε χαρακτηριστικά: «Με τον πρόεδρο Ομπάμα είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για τους αγωγούς TAP και IGB, για το τερματικό LNG της Αλεξανδρούπολης, αλλά και για τα κοιτάσματα και το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου» (energypress 15/11/2016 και capital.gr16/11/2016). Έκτοτε το αμερικανικό ενδιαφέρον ήταν εξαιρετικά υψηλό και οι ενέργειες των ΗΠΑ προκειμένου να ευοδωθεί το εγχείρημα εξαιρετικά εντατικές (ekathimerini.com 7/2/2020).
Ο FSRU Αλεξανδρούπολης αποτελεί στην ουσία επανάληψη του FSRU της Λιθουανίας όπου οι ΗΠΑ έκαναν «μπάσιμο» για να πετάξουν εκτός παιχνιδιού το ρωσικό αέριο. Καθώς όμως το αμερικανικό σχιστολιθικό αέριο ήταν πιο ακριβό από το ρωσικό αέριο οι Αμερικάνοι ανάγκασαν τους Λιθουανούς να πληρώσουν με «καπέλο» το επιπλέον κόστος. Το κόστος αυτό επιβλήθηκε στους Λιθουανούς καταναλωτές αερίου υπό τη μορφή ενός αντιτίμου το οποίο μάλιστα εγκρίθηκε από την Κομισιόν το Νοέμβριο του 2013 υπό τον τίτλο ‘LNG Supplement’(ec.europa.eu 20/11/2013). Έτσι οι Βρυξέλλες άναψαν το πράσινο φως παρότι επρόκειτο για κρατική ενίσχυση η οποίο όμως κρίθηκε από την ΕΕ ως δήθεν αναγκαία και νόμιμη προκειμένου να υπάρξει απεξάρτηση της Λιθουανίας από το ρωσικό αέριο. Μάλιστα προ διμήνου εγκρίθηκε και νέα κρατική ενίσχυση για τον αντιπαραγωγικό και πανάκριβο FSRU της Λιθουανίας (ec.europa.eu 20/11/2020).
To κόστος του FSRU Αλεξανδρούπολης εκτιμάται ότι θα ανέλθει τουλάχιστον στα 370 εκατ. ευρώ (gasprocessingnews.com). Καθώς το έργο κρίθηκε ως Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) στον τομέα του φυσικού αερίου (energypress 15/1/2021), το 50% του κόστους έχει αυξημένες πιθανότητες να χρηματοδοτηθεί από κονδύλια της ΕΕ. Σε μια τέτοια περίπτωση οι μέτοχοι επί της ουσίας θα επιδοτηθούν κατά 50% από την ΕΕ. Και στη συνέχεια βεβαίως και με δάνεια θα επιχειρήσουν να συμπληρώσουν το υπόλοιπο ποσό για την ολοκλήρωση του έργου. Τα Σκόπια αναμένεται να μπουν στην επένδυση με ποσοστό 10% μετά από ισόποση μείωση του μετοχικού κεφαλαίου των ήδη μετόχων ((energypress 13/1/2021).
Οικονομική στήριξη από την ΕΕ αναμένεται να λάβουν τόσο το έργο «αγωγός διασύνδεσης του τερματικού LNG της Αλεξανδρούπολης» που επίσης κρίθηκε ως PCI (energypress 15/1/2021) όσο και για το έργο Μετρητικός και Ρυθμιστικός Σταθμός στην Αλεξανδρούπολη. Επιπλέον πρέπει να επισημανθεί ότι η Ελλάδα πιέζει την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων παρά την αλλαγή στρατηγικής της Τράπεζας να χρηματοδοτήσει έστω και κατ΄ εξαίρεση το FSRU Αλεξανδρούπολης (energypress–english 3/1/2021).
Η επένδυση του FSRU Αλεξανδρούπολης είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρα καθώς το μεν κόστος της κατασκευής όπως είδαμε επιχειρείται να καλυφθεί κυρίως από κονδύλια της ΕΕ η δε αγορά φυσικού αερίου είναι εξασφαλισμένη καθώς το αμερικανικό σχιστολιθικό αέριο θα τροφοδοτεί μέσω αγωγών, (που θα κατασκευαστούν επίσης με κονδύλια της ΕΕ και δάνεια ευρωπαϊκών τραπεζών), τις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, των Σκοπίων, του Κοσόβου της Σερβίας, της Ρουμανίας και βάλε. Και όλα αυτά για να απεξαρτηθούν οι εν λόγω χώρες και η ΕΕ από το ρωσικό αέριο και βέβαια να εξαρτηθούν από το σχιστολιθικό αέριο των ΗΠΑ. Επισημαίνεται ότι το LNG είναι πλέον ιδιαίτερα προσοδοφόρο γι΄ αυτό και οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν επενδύσει κεφάλαια χτίζοντας ειδικά πλοία μεταφοράς τα LNG carriers. Στον τομέα αυτό οι Έλληνες εφοπλιστές κατέχουν την πρώτη θέση με στόλο αξίας 19,8 δις δολάρια, ακολουθούμενοι από τον στόλο ιαπωνικών συμφερόντων αξίας 14,19 δις δολάρια (energypress 15/1/2021). Μάλιστα τον μεγαλύτερο στόλο από LNG carriers στην Ελλάδα διαθέτει ο όμιλος του Γιάννη Αγγελικούση με τη Maran Gas να διαθέτει 36 πλοία και ακολουθεί η Gaslog του Π.Λιβανού, με 29 πλοία (energypress 15/1/2021). Πρόκειται για την εταιρεία η οποία είναι μέτοχος κατά 20% του FSRU Αλεξανδρούπολης».
Μάλιστα προκειμένου να προχωρήσει στο σχέδιο των ΗΠΑ στα Δυτικά Βαλκάνια ο Τζο Μπάιντεν με Διάταγμά του που εκδόθηκε στις 8 Ιουνίου 2021 αποφάσισε ότι θα διώκονται πλέον όσοι άμεσα ή έμμεσα, με πράξεις ή με πολιτική δραστηριότητα θα τολμήσουν να παρεμποδίσουν ή να απειλήσουν την εφαρμογή της κατάπτυστης συμφωνίας των Πρεσπών (section 1(α) (iii) διατάγματος).
Έτσι όπως επισημαίναμε με άρθρο μας στην Υπέρβαση News στις 14 Ιουνίου 2021 «το Διάταγμα Μπάιντεν αποτελεί συνέχεια της πάγιας πολιτικής των ΗΠΑ στα Δυτικά Βαλκάνια η οποία έχει ως στόχο να μειώσει στο ελάχιστο τη ρωσική επιρροή στην περιοχή τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Σημαντική επιδίωξη της πολιτικής των ΗΠΑ είναι να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων από το ρωσικό φυσικό αέριο και να αντικατασταθεί αυτό εν όλω από το αμερικανικό σχιστολιθικό αέριο».
Πλήρης επιβεβαίωση των αποκαλύψεών μας
Οι παραπάνω αποκαλύψεις μας επιβεβαιώθηκαν πλήρως στην πορεία.
Έτσι όπως ανακύψαμε στην Υπέρβαση News στις 5/7/2021 σύμφωνα με Ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 17 Ιουνίου 2021 δήλωσε ότι ενέκρινε «στήριξη του ελληνικού δημοσίου ύψους 166,7 εκατ. ευρώ για την κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) στην Αλεξανδρούπολη». Έτσι «το έργο θα χρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο με χρήση των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων («ΕΔΕΤ»), κυρίως από πόρους που ελέγχονται άμεσα από το ελληνικό κράτος και τελούν υπό τη διαχείρισή του στο πλαίσιο του Εταιρικού Σύμφωνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης – ΕΣΠΑ 2014-2020. Η στήριξη θα λάβει τη μορφή άμεσης επιχορήγησης ύψους 166,7 εκατ. ευρώ» (ec.europa.eu/commission 17/6/2021).
Σε σχέση δε με τη δανειοδότηση του έργου έγινε γνωστό ότι «Τραπεζική χρηματοδότηση 300 εκατ. ευρώ εξασφάλισε από την Εθνική Τράπεζα το επενδυτικό σχήμα –ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Κοπελούζος, Πίτερ Λιβανός – που θα υλοποιήσει την πλωτή μονάδα υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη» (energypress.gr 13/1/2022).
Σημειώνεται επίσης ότι ο Ζάεφ κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα τον Μάιο 2021 δήλωσε ότι τα Σκόπια αναμένεται να συμμετάσχουν με ποσοστό 10% στο μετοχικό κεφάλαιο του FSRU (m.naftemporiki.gr 13/5/2021).
Επιπλέον οικονομική στήριξη από την ΕΕ αναμένεται να λάβουν τόσο το έργο «αγωγός διασύνδεσης του τερματικού LNG της Αλεξανδρούπολης» που επίσης κρίθηκε ως PCI (energypress 15/1/2021) όσο και για το έργο Μετρητικός και Ρυθμιστικός Σταθμός στην Αλεξανδρούπολη.
Με δεδομένη πλέον την χρηματοδότηση από κονδύλια της ΕΕ και δάνεια του FSRU Αλεξανδρούπολης όπου θα φτάνει το αμερικανικό LNG και εξασφαλισμένη την πώλησή του στις αγορές όχι μόνο της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, των Σκοπίων, του Κοσόβου της Σερβίας και της Ρουμανίας, αλλά και «της Μολδαβίας και της Ουκρανίας» (m.naftemporiki.gr 4/11/2020), όπου το αμερικανικό σχιστολιθικό αέριο θα καταλήγει μέσω αγωγών, (που θα κατασκευαστούν επίσης με κονδύλια της ΕΕ και δάνεια ευρωπαϊκών τραπεζών), οι ΗΠΑ ολοκληρώνουν το στρατηγικό τους σχέδιο που στόχο έχει να απεξαρτηθούν οι εν λόγω χώρες και η ΕΕ από το ρωσικό αέριο και βέβαια να εξαρτηθούν πλήρως από το σχιστολιθικό αέριο των ΗΠΑ.
Άλλωστε η μόνιμη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Αλεξανδρούπολη δεν αφήνει πλέον καμιά αμφιβολία περί του αντιθέτου.
Και το κερασάκι στην τούρτα: Το αμερικανικό LNG είναι πλέον ιδιαίτερα προσοδοφόρο και για τους Έλληνες εφοπλιστές που θα το μεταφέρουν στην Αλεξανδρούπολη έχοντας χτίσει ειδικά πλοία μεταφοράς, τα LNG carriers.
